BibTex RIS Cite

İlköğretim ve Ortaöğretim Başarı Ölçülerinin Yükseköğretime Geçiş Sınav Puanlarını Yordama Gücü

Year 2016, Volume: 7 Issue: 2, 309 - 334, 20.12.2016

Abstract

Ülkemizde sınıf atlamanın bir yolu olarak görülen eğitimin, bireylerin hayatını değiştiren önemli bir etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda ortaöğretim sonrası eğitim hayatına devam etmek içinse üniversite giriş sınavlarından başarılı olmak gereklidir.  Üniversiteye giriş sınavının geleceği belirlemedeki en önemli faktör olduğu ülkemizde, üniversiteye yerleştirme puanına eklenen ortaöğretim başarı puanı da belirleyici bir faktör olmaktadır. Eğitim programları ve YGS içerikleridüşünüldüğünde ortaokuldaki ilgili derslerin başarı puanlarının öğrencilerin yükseköğretime girişteki birinci aşama sınavı olan YGS’yi yordaması beklenen bir durumdur. Üniversiteye giriş puanına eklenerek yerleştirme puanını oluşturan ortaöğretim başarı puanı düşünüldüğünde, ortaöğretimdeki ilgili derslerin başarı puanlarının YGS alt testi ham puanlarını ne ölçüde yordadığının bilinmesi eğitim sistemimizin geri dönütü ve bütünlüğü açısından önemlidir. Sonuç olarak aynı öğrencinin ortaokul ve lise yılları boyunca ilgili derslerdeki başarı puanlarının boylamsal olarak izlenip bu başarının üniversiteye giriş sınavının birinci aşaması olan YGS alt testi ham puanlarını yordama gücüyle ilgili elde edilen bulgular eğitim sistemimize sağlayacağı geri bildirim açısından önemlidir. Bu sebeplerden dolayı araştırmada; 2013 yılında YGS’ye giren öğrencilerin bu sınavdaki alt testlerle ilgili 7-12 sınıf yıl sonu başarı puanlarının YGS alt testi ham puanlarını yordama gücüne bakılmıştır. Araştırmanın hedef evrenini 2012-2013 öğretim yılında Ankara ilinde YGS’ye giren öğrenciler, çalışma evrenini ise Altındağ ilçesinde 2013 yılı YGS’ye giren 533 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri Ankara ili Altındağ ilçesinde bulunan üç farklı okuldaki 533 öğrenciden elde edilmiştir. Araştırma sorularını yanıtlamak üzere adımsal çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre YGS Türkçe alt testini en iyi yordayan değişkenlerin 11. sınıf dil ve anlatım, 8. sınıf Türkçe, 12. sınıf dil ve anlatım, 7. sınıf Türkçe ve 12. sınıf edebiyat yıl sonu başarı puanları olduğu ve bu değişkenlerin YGS Türkçe alt testindeki başarının %58’ini açıkladığı belirlenmiştir. YGS Matematik alt testini en iyi yordayan değişkenlerin 12. sınıf matematik, 8. sınıf matematik, 12. sınıf geometri, 10. sınıf matematik ve 7. sınıf matematik yıl sonu başarı puanları olduğu ve bu değişkenlerin YGS matematik alt testindeki başarının %71’ini açıkladığı tespit edilmiştir. YGS Fen bilimleri alt testini en iyi yordayan değişkenlerin 12. sınıf seçmeli kimya, 11. sınıf seçmeli kimya, 12. sınıf seçmeli biyoloji ve 11. sınıf seçmeli fizik derslerine ait yıl sonu başarı puanları olduğu ve bu değişkenlerin YGS Fen bilimleri alt testindeki başarının %50’sını açıkladığı saptanmıştır. YGS Sosyal bilimler alt testini en iyi yordayan değişkenlerin 12. sınıf seçmeli coğrafya, 11. sınıf T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük ve 10. sınıf coğrafya derslerine ait yıl sonu başarı puanları olduğu ve bu değişkenlerin YGS Sosyal Bilimler alt testindeki başarının %50’sini açıkladığı belirlenmiştir.

References

  • Aiken, L. R. (1971). Psychological Testing and Assessment. (2. Edition) Boston: Pearson Education Group.
  • Akgül A. (2005). Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri- SPSS Uygulamaları 3. Baskı. Ankara: Emek Ofset Ltd.Şti.
  • Akhun, İ. İ. (1980). Akademik Başarının Kestirilmesi: Çoklu Regresyon Yaklaşımının Uygulanmasına İlişkin Bir Araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. No: 88.
  • Anastasi, A. (1988). Psychological Testing. (6. Edition). New York: Macmillan Publishing Company.
  • Arıcı, H. (2001). İstatistik: Yöntemler ve Uygulamalar. Ankara: Meteksan Basımevi.
  • Aşkar, P. (1985). Yükseköğretime Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sisteminin Geçerliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Aydın, A., Sarıer, Y. ve Uysal, Ş. (2012). Sosyoekonomik ve Sosyokültürel Değişkenler Açısından PISA Matematik Sonuçlarının Karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 37(164), Cilt 37, Sayı 164.
  • Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. s.100.
  • Crocker, L. ve Algina, J. (1986). Introduction to Classical and Modern Test Theory. (1. Edition). Orlando: Holt, Rinehart and Winston.
  • Doğan, N. (1999). Dersane Deneme Sınavları İle ÖSS Ve ÖYS Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Dünya Bankası Eğitim Raporu. (2005). Türkiye Eğitim Raporu Çalışması, Rapor No: 32450-TU. Web: http://siteresources.worldbank.org/INTTURKEY/Resources/3616161142415001082/ESS_Main_Report_V1.pdf adresinden 05.03.2013 tarihinde alınmıştır.
  • Erdem, A. R. (2005). İlköğretimimizin Gelişimi ve Bugün Gelinen Nokta. Pamukkale Üniversitesi Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 5(2), sayfa numarası yok. Web: www.universite-toplum.org/pdf/pdf.php?id=240 adresinden 03.05.2013 tarihinde alınmıştır.
  • Erdoğdu, Y. (1999). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında Kullanılan Testlerinin Yordama Geçerliğine İlişkin Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Gelbal, S. (1989). Öğrenci Seçme Deneme Sınavı ile Öğrenci Seçme Sınavı Testlerinin Öğrenci Başarıları Yönünden İlişkileri, Güvenirlikleri ve ÖYS’yi Yordama Güçleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler enstitüsü, Ankara.
  • Gürdal, O. (2000). Yaşam Boyu Öğrenme Etkinliği Enformasyon Okuryazarlığı. Türk Kütüphaneciliği, 14(2), 176-187.
  • http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/44/01/340710/icerikler/2013 ygsanalizi_1048368.html adresinden 01.07.2014 tarihinde alınmıştır
  • Kan, A. (2005). ÖSS’ye Kaynaklık Eden Alan Derslerindeki Başarı ile ÖSS’den Elde Edilen Puanlar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 30(137), 38-44.
  • Karakaş, D. (1998). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalındaki Öğrencilerin Yükseköğretime Giriş Puanları ile Bu Anabilim Dalındaki Başarı Arasındaki İlişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karip, E. ve Köksal, K. (1996). Etkili Eğitim Sistemlerinin Geliştirilmesi. Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(2), 245-247.
  • Kelecioğlu, H. (2004). Üniversiteye Girişte İki Aşamalı Sınavda Uygulanmış Olan Öğrenci Seçme Sınavı Puanları ile Öğrenci Yerleştirme Sınavı Puanları Arasındaki İlişkiler. Eğitim ve Bilim Dergisi, 29(133), 60-70.
  • Kutlu, Ö. (1989). Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı (TUS) ile İlgili Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Mertler, C. A. ve Vannatta, R. A., (2002). Advanced and Multivariate Statistical Methods Practical Application and Interpretation. Pyrczak Publishing, Los Angeles. Akt: Verim, A. (2006). İlköğretim Düzeyindeki Bazı Başarı Ölçülerinin Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme Sınavını Yordama Gücü. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı, Ankara.
  • Morgan, R. (1990). Predictive Validity Within Categoriations of Collage Students 1978, 1981 and 1985. Princeton, Nerw Jersey: Educational Testing Service.
  • Myers, R. S. ve Pyles M. R. (1992). Relationships Among High School Grades, ACT Test Scores, and College Grades (ACT ile Lise Not Ortalamasının Üniversite Basarısıyla İlişkisi), Paper Presented at the Annual Meeting of the Mid-South Educational Research Association, Knoxville, TN.
  • Olani, A. (2009). Predicting First Year University Students’ Academic Success. Electronic Journal of Research in Education al Psychology.
  • Onay, P. (1972). Öğrencilerin Lise, Üniversitelerarası Giriş İmtihanı ve Üniversite Başarıları Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Örnek, E. (2002). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne Bağlı Yüksek Lisans Programlarındaki Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı Puanları ile Akademik Başarıları Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Oral, T. (1985). Lise Başarı Ölçüleri ile ÖSYS Puanları Arasındaki Uyum. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Pedhazur, E. J. (1997). Multiple Regression in Behavioral Research: Explanation and Prediction, (Third Edition). United Kingdom: Wadsworth Thomson Learning. s.136.
  • Saban, A. (2007). Okul Teknoloji Planlaması ve Koordinasyonu. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Sayın, A. (2010). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavının Üniversite Başarı Not Ortalaması ve Ortaöğretim Başarı Puanı ile İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Sönmez, V. (2010). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. (16. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Tavşancıl, E. (1989). Lise Tür ve Kolunun Yükseköğretimdeki Akademik Başarıya Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Tekin, H. (2007). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (18. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Tezbaşaran, A. (1991). Yükseköğretime Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sisteminde 1987 Yılında Yapılan Değişiklikler Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Thorndike, R. L. (1982). Applied Psychometrics. Boston: Haughtan Mifflin Company.
  • Tross, S. A., Harper, J. P., Osher, L. W. ve Kneidinger, L. M. (2000). “Not Just The Usual Cast of Characteristics: Using Personality to Predict College Performance and Retention.” Journal of College Student Development.
  • Turgut, M. F. ve Baykul, Y. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Yıldırım, C. (1972). Ortadoğu Teknik Üniversitesine Giriş ve Üniversitedeki Başarıyı Etkileyen Faktörler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Yıldırım, C. (1999). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (4. Baskı). Ankara: ÖSYM Yayınları.
Year 2016, Volume: 7 Issue: 2, 309 - 334, 20.12.2016

Abstract

References

  • Aiken, L. R. (1971). Psychological Testing and Assessment. (2. Edition) Boston: Pearson Education Group.
  • Akgül A. (2005). Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri- SPSS Uygulamaları 3. Baskı. Ankara: Emek Ofset Ltd.Şti.
  • Akhun, İ. İ. (1980). Akademik Başarının Kestirilmesi: Çoklu Regresyon Yaklaşımının Uygulanmasına İlişkin Bir Araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. No: 88.
  • Anastasi, A. (1988). Psychological Testing. (6. Edition). New York: Macmillan Publishing Company.
  • Arıcı, H. (2001). İstatistik: Yöntemler ve Uygulamalar. Ankara: Meteksan Basımevi.
  • Aşkar, P. (1985). Yükseköğretime Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sisteminin Geçerliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Aydın, A., Sarıer, Y. ve Uysal, Ş. (2012). Sosyoekonomik ve Sosyokültürel Değişkenler Açısından PISA Matematik Sonuçlarının Karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 37(164), Cilt 37, Sayı 164.
  • Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. s.100.
  • Crocker, L. ve Algina, J. (1986). Introduction to Classical and Modern Test Theory. (1. Edition). Orlando: Holt, Rinehart and Winston.
  • Doğan, N. (1999). Dersane Deneme Sınavları İle ÖSS Ve ÖYS Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Dünya Bankası Eğitim Raporu. (2005). Türkiye Eğitim Raporu Çalışması, Rapor No: 32450-TU. Web: http://siteresources.worldbank.org/INTTURKEY/Resources/3616161142415001082/ESS_Main_Report_V1.pdf adresinden 05.03.2013 tarihinde alınmıştır.
  • Erdem, A. R. (2005). İlköğretimimizin Gelişimi ve Bugün Gelinen Nokta. Pamukkale Üniversitesi Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 5(2), sayfa numarası yok. Web: www.universite-toplum.org/pdf/pdf.php?id=240 adresinden 03.05.2013 tarihinde alınmıştır.
  • Erdoğdu, Y. (1999). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında Kullanılan Testlerinin Yordama Geçerliğine İlişkin Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Gelbal, S. (1989). Öğrenci Seçme Deneme Sınavı ile Öğrenci Seçme Sınavı Testlerinin Öğrenci Başarıları Yönünden İlişkileri, Güvenirlikleri ve ÖYS’yi Yordama Güçleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler enstitüsü, Ankara.
  • Gürdal, O. (2000). Yaşam Boyu Öğrenme Etkinliği Enformasyon Okuryazarlığı. Türk Kütüphaneciliği, 14(2), 176-187.
  • http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/44/01/340710/icerikler/2013 ygsanalizi_1048368.html adresinden 01.07.2014 tarihinde alınmıştır
  • Kan, A. (2005). ÖSS’ye Kaynaklık Eden Alan Derslerindeki Başarı ile ÖSS’den Elde Edilen Puanlar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 30(137), 38-44.
  • Karakaş, D. (1998). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalındaki Öğrencilerin Yükseköğretime Giriş Puanları ile Bu Anabilim Dalındaki Başarı Arasındaki İlişkiler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karip, E. ve Köksal, K. (1996). Etkili Eğitim Sistemlerinin Geliştirilmesi. Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(2), 245-247.
  • Kelecioğlu, H. (2004). Üniversiteye Girişte İki Aşamalı Sınavda Uygulanmış Olan Öğrenci Seçme Sınavı Puanları ile Öğrenci Yerleştirme Sınavı Puanları Arasındaki İlişkiler. Eğitim ve Bilim Dergisi, 29(133), 60-70.
  • Kutlu, Ö. (1989). Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı (TUS) ile İlgili Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Mertler, C. A. ve Vannatta, R. A., (2002). Advanced and Multivariate Statistical Methods Practical Application and Interpretation. Pyrczak Publishing, Los Angeles. Akt: Verim, A. (2006). İlköğretim Düzeyindeki Bazı Başarı Ölçülerinin Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme Sınavını Yordama Gücü. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı, Ankara.
  • Morgan, R. (1990). Predictive Validity Within Categoriations of Collage Students 1978, 1981 and 1985. Princeton, Nerw Jersey: Educational Testing Service.
  • Myers, R. S. ve Pyles M. R. (1992). Relationships Among High School Grades, ACT Test Scores, and College Grades (ACT ile Lise Not Ortalamasının Üniversite Basarısıyla İlişkisi), Paper Presented at the Annual Meeting of the Mid-South Educational Research Association, Knoxville, TN.
  • Olani, A. (2009). Predicting First Year University Students’ Academic Success. Electronic Journal of Research in Education al Psychology.
  • Onay, P. (1972). Öğrencilerin Lise, Üniversitelerarası Giriş İmtihanı ve Üniversite Başarıları Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Örnek, E. (2002). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne Bağlı Yüksek Lisans Programlarındaki Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı Puanları ile Akademik Başarıları Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Oral, T. (1985). Lise Başarı Ölçüleri ile ÖSYS Puanları Arasındaki Uyum. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Pedhazur, E. J. (1997). Multiple Regression in Behavioral Research: Explanation and Prediction, (Third Edition). United Kingdom: Wadsworth Thomson Learning. s.136.
  • Saban, A. (2007). Okul Teknoloji Planlaması ve Koordinasyonu. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Sayın, A. (2010). Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavının Üniversite Başarı Not Ortalaması ve Ortaöğretim Başarı Puanı ile İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Sönmez, V. (2010). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. (16. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Tavşancıl, E. (1989). Lise Tür ve Kolunun Yükseköğretimdeki Akademik Başarıya Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Tekin, H. (2007). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (18. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Tezbaşaran, A. (1991). Yükseköğretime Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sisteminde 1987 Yılında Yapılan Değişiklikler Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Thorndike, R. L. (1982). Applied Psychometrics. Boston: Haughtan Mifflin Company.
  • Tross, S. A., Harper, J. P., Osher, L. W. ve Kneidinger, L. M. (2000). “Not Just The Usual Cast of Characteristics: Using Personality to Predict College Performance and Retention.” Journal of College Student Development.
  • Turgut, M. F. ve Baykul, Y. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Yıldırım, C. (1972). Ortadoğu Teknik Üniversitesine Giriş ve Üniversitedeki Başarıyı Etkileyen Faktörler. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Yıldırım, C. (1999). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (4. Baskı). Ankara: ÖSYM Yayınları.
There are 41 citations in total.

Details

Journal Section Articles
Authors

Atilla Özdemir

Selahattin Gelbal

Publication Date December 20, 2016
Published in Issue Year 2016 Volume: 7 Issue: 2

Cite

APA Özdemir, A., & Gelbal, S. (2016). İlköğretim ve Ortaöğretim Başarı Ölçülerinin Yükseköğretime Geçiş Sınav Puanlarını Yordama Gücü. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 7(2), 309-334.