İLKOKUL 1- 4. SINIF TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ MASALLARIN PROPP YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Year 2023, Volume: 8 Issue: 1, 1 - 18, 31.03.2023

Gülçin Şahin Köklüdağ Serdarhan Musa Taşkaya

Abstract

Türkiye’de Türkçe ders kitaplarında çeşitli metin türlerinden yararlanılmaktadır. Bu metinlerin çeşitli açılardan incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekir. Bunu yapmanın ise çeşitli yöntemleri vardır. Bu yöntemlerden biri de masal inceleme konusunda ortaya çıkan Propp yöntemidir. Bu araştırma Propp yöntemi ile ilkokul Türkçe ders kitaplarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma materyalini Türkiye’deki devlet okullarında 2020- 2021 yılında okutulan ilkokul 1- 4. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan 11 masal metni oluşturmaktadır. Bu masallar seçilirken uzman görüşü alınmıştır. Masallar önce araştırmacılar tarafından okunup özetlenmiş daha sonra Propp fonksiyonlarının karşılığı olan semboller araştırmacılardan biri tarafından metin üzerinde gösterilmiştir. Aynı masallar, araştırmacılar dışında bir uzman değerlendirici tarafından da değerlendirilmiş ve bulunan fonksiyonlar karşılaştırılmıştır. Araştırmacı ve uzman tarafından ulaşılan sonuçlar, Miles-Huberman formülü ile değerlendirilmiştir. Araştırmacı ve uzman arasında bir maddede bile görüş ayrılığı olduğu durumda, masal ikinci bir uzmana okutularak onun nihai görüşüne başvurulmuş ve o görüş esas alınmıştır. Bulunan fonksiyonların sembolleriyle de masalların formülleri çıkarılmıştır.
Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Türkçe ders kitaplarındaki masalların Propp yöntemine uygun olduğu; ders kitaplarında yer alan masalların Propp fonksiyonlarını karşıladığı ve masalların formüllerini çıkarmanın mümkün olduğu tespit edilmiştir. Bu modelin eğitimciler tarafından tanınması, masalların kısaltılmamış, tam halinin de öğrencilere sunulması önerilmiştir.

Keywords

Masal, Propp Yöntemi, Türkçe Öğretim Programı, Türkçe Ders Kitabı.

Thanks

Her adımda bana yol gösteren değerli hocam Prof.Dr. Serdarhan Musa TAŞKAYA'ya teşekkürlerimi sunarım.

References

• Günay, U. (1975). Elâzığ masalları. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları .
• Propp, V. (2020). Masalın biçim bilimi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.