Bireysel Branş Sporcularının Psikolojik İyi Oluş ve Öz-Şefkat Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2023, Volume: 6 Issue: 2, 64 - 72, 30.12.2023

Murat Özmaden Umut Sevilmiş

https://doi.org/10.48133/igdirsbd.1379246

Abstract

Bu araştırma, bireysel branş sporcularının psikolojik iyi oluş ve öz-şefkat düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Katılımcı sayısının hesaplanması için G*Power 3.1 programı kullanılarak yapılan hesaplamalar sonucunda, araştırmada bireysel branş sporcularının psikolojik iyi oluş ve öz-şefkat düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi için ulaşılması gereken örneklem sayısı 58 olarak hesaplanmış, sporcuların anketlere hatalı veya eksik yanıt verme olasılıkları dikkate alınarak bu sayı %10 oranında arttırılarak 64 katılımcıya ulaşılması hedeflenmiş ve toplamda bireysel branşlarla ilgilenen 402 sporcuya ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan sporculardan bilgi edinmek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu ve buna ek olarak Sporcu Öz-Şefkat Ölçeği ve Psikolojik İyi Oluş Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeklerin uygulanmasında gerekli izinler alınmış olup, gönüllü olarak katılım sağlayan sporculara ilgili ölçekler Google-Formlar aracılığıyla uygulanmıştır. Elde edilen verilerin normal dağılıma sahip olduğu, Kolmogorov-Smirnov testi, basıklık ve çarpıklık katsayıları ile belirlenmiştir. Psikolojik iyi oluş ve öz-şefkat arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için Pearson korelasyon analizi, basit doğrusal regresyon analizi, değişkenler arasındaki farkı incelemek için ise MANOVA analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ise psikolojik iyi oluş ile öz-şefkat arasında orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif ilişki olduğu ve buna ek olarak öz-şefkatin psikolojik iyi oluş üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Öz-şefkat, Psikolojik İyi Oluş, Bireysel Branş

References

• Bodhipaksa (2019). This difficult thing of being human: The Art of Self-Compassion. California: Parallax Press.
• Çeri, V. ve Çiçek, İ. (2021). Psychological well-being, depression and stress during COVID-19 pandemic in Turkey: A comparative study of healthcare professionals and non-healthcare professionals. Psychology, Health & Medicine, 26(1), 85-97.
• Deci, E. L. ve Ryan, R. M. (2008). Hedonia, eudaimonia, and well-being: an introduction. Journal of Happiness Studies, 9(1), 1–11.
• Desmond, T. (2017). The self-compassion skills workbook: A 14-day plan to transform your relationship with yourself. New York: W. W. Norton & Company, Inc.
• Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Oishi, S., & Biswas-Diener, R. (2010). New well-being measures: Short scales to assess flourishing and positive and negative feelings. Social Indicators Research, 97, 143–156.
• Dursun, P. (2012). The Role of meaning in life, optimism, hope and coping styles in subjective well-being. (Doktora Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri, Ankara.
• Erdal, G. (2022). Yaşamı sürdürme nedenleri ile psikolojik iyi oluş arasında öz-şefkat ve bilinçli farkındalığın aracı rolü. (Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji, İstanbul.
• Huppert, F. A. (2009). Psychological well-being: Evidence Regarding its Causes and Consequences. Applied Psychology: Health and Well-Being, 1(2), 137–164.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Kaya, Z., Çenesiz, G. Z. ve Aynas, S. (2019). Yabancı uyruklu öğrencilerin sosyal destek algıları ile psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumlarının incelenmesi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(70), 518-537.
• Kermen, U., Tosun, N. İ. ve Doğan, U. (2016). Yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluşun yordayıcısı olarak sosyal kaygı. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(1), 20-29.
• Keyes, C. L. M., Shmotkin, D. ve Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007–1022.
• Killham, M. E., Mosewich, A. D., Mack, D. E., Gunnell, K. E. ve Ferguson, L. J. (2018). Women athletes’ selfcompassion, self-criticism, and perceived sport performance. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 7(3), 297-307.
• Köksal, Z., Topkaya, N. ve Şahin, E. (2023). Üniversite öğrencilerinde cinsiyet, psikolojik kırılganlık ve öz şefkatin psikolojik iyi oluş ile ilişkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 22(87), 1309-1324.
• Leary, M.R., Tate, E.B., Adams, C.E., Allen, A.B. ve Hancock, J. (2007). Self-compassion and reactions to unpleasant self-relevant events: The implications of treating oneself kindly. Journal of Personality and Social Psychology, 92, 887–904.
• MacBeth, A. ve Gumley, A. (2012). Exploring compassion: A meta-analysis of the association between self-compassion and psychopathology. Clinical psychology review, 32(6), 545-552.
• Neff, K. D. (2011). Self‐compassion, self‐esteem, and well‐being. Social and Personality Psychology Compass, 5(1), 1-12.
• Neff, K. D., Rude, S. S. ve Kirkpatrick, K. L. (2007). An examination of self-compassion in relation to positive psychological functioning and personality traits. Journal of research in personality, 41(4), 908-916.
• Neff, K. ve Germer, C. (2018). The mindful self-compassion workbook: A proven way to accept yourself, build ınner strength, and thrive. New York: The Guilford Press.
• Pollard, E. L. ve Davidson, L. (2001). Foundations of child well-being. Action Research in Family and Early Childhood. UNESCO Education Sector Monograph.
• Schotanus-Dijkstra, M., Pieterse, M. E., Drossaert, C. H., Westerhof, G. J., De Graaf, R., Ten Have, M., ... ve Bohlmeijer, E. T. (2016). What factors are associated with flourishing? Results from a large representative national sample. Journal of Happiness Studies, 17, 1351-1370.
• Schönfeld, P., Brailovskaia, J. ve Margraf, J. (2017). Positive and negative mental health across the lifespan: A cross-cultural comparison. International Journal of Clinical and Health Psychology, 17(3), 197-206.
• Suresh, K. P. ve Chandrashekara, S. (2012). Sample size estimation and power analysis for clinical research studies. Journal of Human Reproductive Sciences, 5(1), 7.
• Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-3), 374-384.
• Tingaz, E. O. ve Atalay, Z. (2021). Sporcu öz şefkat ölçeği-kısa formu: Türkçeye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 12(3), 305-318.
• Vander Weele, T. J. (2017). On the promotion of human flourishing. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(31), 8148-8156.
• Yavuz, Ü. (2021). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş profillerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Ankara.