1990’DAN GÜNÜMÜZE TÜRK RESMİNDE KİMLİK OLGUSU: CANAN, HALİL ALTINDERE

Year 2017, Volume: 7 Issue: 16, 188 - 201, 15.12.2017

Serkan Çalışkan

https://doi.org/10.16950/iujad.320386

Abstract

Özet

1990’lar gerek dünya
gerekse Türkiye için büyük dönüşümlerin yaşandığı önemli bir süreçtir.
1980’lerin sonunda Berlin Duvarı’nın yıkılması ve 1990’lara damgasını vuran
Sovyet rejiminin dağılması ve Balkanlar’daki etnik ve din temelli savaş,
beraberinde birçok tartışmayı da gündeme getirmiştir. Bu konuların başında da,
ulus devlet ve kimlik tartışmaları gelmektedir. Dünyadaki dönüşüme paralel
Türkiye için de 1990’lı yıllar, siyasal atmosferi ile günümüze kadar uzanan
kimlik sorunlarının tartışılmaya başlandığı süreç olarak dikkat çekmektedir.
Bunun nedeni olarak yalnızca dünyadaki dönüşüme odaklanmak yanlış olacaktır
çünkü, 12 Eylül Darbesi gibi çoğaltılabilecek Türkiye’nin kendi iç dinamikleri
de bu süreçte etkin rol oynamıştır. Bu açıklamalara sanat bağlamında
bakıldığında da gerek dünya gerekse Türk sanatı için, özellikle kimlik odaklı
çalışmalara yönelen sanatçılardan söz etmek mümkündür. Türkiye için bakıldığında,
1990’larla birlikte başlayan ve artan bir grafikle birçok sanatçının kimlik
sorunlarına odaklandığı görülmektedir. Bunlar arasında; Türk kimliği, anadil,
ulus devlet, kadın ve toplumsal cinsiyet gibi konuların, belli semboller ve
metaforlarla anlatıldığı görülmektedir. Bu bilgiler ışığında özellikle kimlik
konularına yönelik çalışmalar ürettiği söylenebilecek Halil Altındere ve Canan
gibi güncel sanatçıların eserlerine yönelik kimlik okumalarının yapılması bu
çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır.

Keywords

Türk Resim Sanatı, kimlik

References

• Antmen, A. 2008. Sanat Cinsiyet /Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri. İletişim Yayınları, İstanbul, s.295.
• Antem, A. 2010. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. Sel Yayıncılık, İstanbul, s.7.
• Aşkın, M. 2007. Kimlik ve Giydirilmiş Kimlikler, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, (Sayı 2), s.214 .
• Barrett, T. 2015. Neden Bu Sanat? Çağdaş Sanatta Estetik ve Eleştiri (Çev.Esra Ermert). Hayalperest Yayınları, İstanbul, s.276, 284.
• Bauman, Z. 2001. Bireyselleşmiş Toplum (Çev. Yavuz Alogan). 2001, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, s.173-174.
• Berger, J. 2003. Görme Biçimleri (Çev.Yurdanur Salman). Metis Yayınları, İstanbul, s. 47.
• Çalıkoğlu, L. 2008. Çağdaş Sanat Konuşmaları 3: 90’lı Yıllarda Türkiye’de Çağdaş Sanat, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, s. 8-13.
• Evren, S. 2008. Halil Altındere Kayıplar Ülkesiyle Dans. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, s.78.
• Duben, İ. ve Yıldız, E. 2008. Seksenlerde Türkiye’de Çağdaş Sanat: Yeni Açılımlar.: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, s.24.
• Karaduman, S. 2010. Modernizmden Postmodernizme Kimliğin Yapısal Dönüşümü. Journal of Yaşar University, İzmir, Cilt:5 Sayı:17, s.2886-2899.
• Püsküllüoğlu, A. 1995. Türkçe Sözlük, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s.1205.
• Selek, P. 2011. Maskeler Süvariler Gacılar / Ülker Sokak: Bir Alt Kültürün Dışlanma Mekanı, Ayizi Yayınları, Ankara, s. 70.
• Schnapper, D. 2005. Öteki ile İlişki / Sosyoloji Düşüncesinin Özünde (Çev. Ayşegül Sönmezay). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, s. 25-26.
• Yılmaz, P. 2010. Canan Şenol’un Yapıtlarından Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Okuması. Yedi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Sayı: 4, s.125-134
• İnternet Kaynakları
• Öktem Sarıgedik, E. 2011. http://www.cananxcanan.com (Erişim Tarihi: 01.02.2017)
• Şen, T.M. ?. http://www.medyaradar.com/yesilcamin-kadersiz-kadini-seher-seniz-haberi-124182 (Erişim Tarihi: 15.02.2017)
• Radikal Gazetesi, 2012. http://www.radikal.com.tr/turkiye/darbe-gunlerinde-lubunya-olmak- (Erişim Tarihi: 03.03.2017)
• Türk Dil Kurumu, 2017.(Erişim Tarihi: 15.02.2017) http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5908d10445a491.78547695