Anadolu adaçayı (Salvia fruticosa MILL.) gıda, kozmetik ilaç gibi birçok sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. Türkiye doğal florasında yayılış gösteren bu türün ticari değeri, diğer Salvia türlerine göre oldukça yüksektir. Ticarete konu olan ürünün büyük çoğunluğu doğadan toplanmakta ve standart bir özelliğe sahip değildir. Doğadan toplanan türlerde verim ve kaliteyi etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Standart özelliklere sahip bir ürünün elde edilmesi ıslah çalışmaları ile mümkündür. Bu çalışma, klonal olarak geliştirilen 6 adet C-klonu ile 1 doğal populasyonun verim ve kalite özelliklerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. C-klonlarında 2 yıl üst üste bitki boyu, dal sayısı, taze herba ve yaprak verimi, kuru herba ve yaprak verimi gibi verim kriterleri yanında uçucu yağ oranı ve bileşenleri belirlenmiştir. Uçucu yağ oranları, hidrodistilasyon yöntemiyle klevenger düzeneğinde belirlenmiştir. Uçucu yağların bileşen oranları ise GC-MS/FID cihazı ile kapiler kolon kullanılarak analiz edilmiştir. İki yıllık değerlendirmede, ilk yıl klonlar arasında verim kriterleri açısından bir farklılık görülmezken ikinci yıl farklılık görülmüştür. Kuru herba verimi 1100.00-4280.00 g bitki-1 arasında değişim gösterirken kuru yaprak verimi 123.33-576.67 g bitki-1 arasında değişim göstermiştir. Uçucu yağ oranı %2.00-2.33 arasında tespit edilmiştir. Analizler sonucunda, 1,8 cineol, camphor, β-pinene ve β-caryophyllene uçucu yağda bulunan ana bileşenler olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, geliştirilmiş Anadolu adaçayı klonlarının verim ve kalite özellikleri bakımından öne çıkan iki genotip (Fk2-9 ve Fk4-9) ticari çeşit olarak önerilmiştir.
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü
TAGEM/17/A07/P06/10
Salvia fruticosa MILL. is widely used in many sectors such as food and pharmaceuticals. The commercial value of this species, which is widespread in the natural flora of Turkey, is quite high compared to other Salvia species. The majority of the product that is subject to trade is collected from nature and does not have a standard feature. There are many factors that affect yield and quality in species collected from nature. Obtaining a product with standard features is possible with breeding studies. This study was carried out to determine the yield and quality characteristics of 6 clonally developed C-clones. In C-clones, yield criteria such as plant height, the number of branches, fresh herb and leaf yield, dry herb and leaf yield, as well as essential oil content and components were determined for 2 consecutive years. Essential oil ratios were determined by hydrodistillation method in the Klevenger apparatus. Component ratios of essential oils were analyzed by GC-MS/FID. Dry herb yield varied between 1100.00-4280.00 g plant-1, while dry leaf yield varied between 123.33-576.67 g plant-1. The essential oil ratio was determined between 2.00 and 2.33%. As a result of the analysis, 1,8 cineol, camphor, β-pinene and β-caryophyllene were determined as the main components in the essential oil. As a result of the study, two genotypes that stand out in terms of yield and quality characteristics of improved Anatolian sage clones were registered as commercial varieties.
TAGEM/17/A07/P06/10
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Agricultural, Veterinary and Food Sciences |
Journal Section | RESEARCH ARTICLE |
Authors | |
Project Number | TAGEM/17/A07/P06/10 |
Early Pub Date | October 13, 2023 |
Publication Date | February 28, 2024 |
Submission Date | July 21, 2022 |
Acceptance Date | February 24, 2023 |
Published in Issue | Year 2024 |
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.