KÜLTÜREL MİRAS KAPSAMINDA KAYBOLMAYA YÜZ TUTMUŞ GELENEKSEL MESLEKLER: TURGUTLU ÖRNEĞİ

Year 2017, Volume: 7 Issue: 13, 211 - 247, 31.08.2017

Ferhat Arslan Lker Mümin Çağlar Cengiz Gürbıyık

https://doi.org/10.19039/sotod.2017.72

Abstract

Kültürel miras, bir toplumun genel belleği olmasının yanında; bir
kültürün varlığını sürdürebilmesi ve özelliklerini gelecek kuşaklara
aktarabilmesi açısından önemli bir kavramdır. Küreselleşme ile birlikte,
yerele özgü olan ve özgünlüğünden çok şey kaybetmemiş kültür
unsurlarının da korunması ve ortaya çıkarılması mühim hale gelmeye
başlamıştır. Türkiye’de kültürel mirasın başında gelen ve kaybolma
tehlikesi ile karşı karşıya kalan geleneksel mesleklerin belirlenerek,
bu meslekleri icra eden ustaların akademik yazım içerisinde ortaya
konulması da bir zorunluluk teşkil etmektedir. Türkiye’deki verimli
tarım alanlarından birisi olan Gediz Ovası üzerinde kurulan ve geçmişten
günümüze önemli bir yerleşme özelliğindeki Turgutlu’da kaybolmaya yüz
tutmuş mesleklerin saptanması da bu zorunluluktan doğmuştur. Bu amaçla,
Turgutlu ve çevresinde yaklaşık 7 ay süre ile saha çalışması yapılarak
kaybolmaya yüz tutmuş 14 meslek belirlenmiştir. Bunlardan bazı meslekler
gelir getirdiği için birden fazla kişi ile yapılmaya devam edilirken
(yorgancılık, bıçakçılık), bazı meslekleri icra eden kişi sayısı tektir
(körüklü çizme yapımı, süpürgeci, kalaycı, debbağ, keçeci, gramofon
tamircisi, at arabası ustası, nalbantlık). Yaşlılık ya da sağlık
sorunları ile artık yapılmayan ve bitme noktasına gelen meslekler ise
çömlekçilik, semercilik ve sepetçiliktir.

Keywords

Kültürel Miras, Geleneksel Meslekler, Turgutlu

References

• Arşiv Kaynakları Aydın Vilayeti Salnamesi (H.1323/M.1908). BOA, D. HSK..d. 25658. BOA, M.L. VRD. TMT.d, 2760, 2761, 2763, 2764, 9399. BOA, Nfs. d. 2802 - 2803 - 2804 - 2812,1246/Z/29. BOA, Nfs. d. 2892, 1250/Z/29. BOA , Nfs. d. 2893, 1258/Z/29, BOA, ML. CRD, 655. 166 Numaralı Muhâsebe - i Vilâyet - i Anadolu Defteri, 1995: 126 – 133 Araştırma Eserler Altıntaş, K. M. (2016). Kaybolmaya Yüz Tutmuş Ge leneksel Türk El Sanatkârlarının Karşı Karşıya Bulunduğu Ticari Sorunların Analizi. Bilig (77), 157 - 182. Anonim. (1927). Türkiye Salnamesi, İmtiyaz Sahibi Hasan Hulki. İstanbu: Anadolu Matbaası. Atay, A. (1987). Örücülük. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. Baykal, F. (1990). Kırsal Yerleşim Coğrafyası Açısından Bir Araştırma: Gökeyüp Köyü (Salinli/Manisa) ve İlkel Çömlekçiliğin Köy Ekonomisindeki Yeri, Ege Coğrafya Dergisi , 5 (1), s. 55 - 47. Begiç, H. N. (2017). Türk Keçecilik Sanatı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Bozkurt, H., Özkoca, B. (2012). Manisa İli Kula İlçesi Çömlekçiliği, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimler Dergisi , C.1, S.1, Batman, 659 - 671. Çağlar, İ. M. (2014) . Tanzimat’tan II. Meşrutiyet’e Turgutlu , Basılmamış Doktora Tezi, Ma nisa.