Pre-service Teachers' Preferences of Using Text Summarizing Strategies

Yıl 2020, Sayı: 21, 341 - 359, 20.03.2020

Sevgi Çalışır Zenci

https://doi.org/10.30767/diledeara.662103

Cited By: 5

Öz

This study examines the pre-service teachers' preferences of using summarizing strategies in German, English and Special Education Teaching departments in the 2019-2020 academic year in a public university. The study group consisted of 97 pre-service teachers studying in German (39), English (16), and Special Education (42) Teaching departments.
Screening model was used in the study. The 14-item “Summarizing Strategies Scale” developed by Deneme (2009) was applied. According to the results of the study, highly preferred strategies included items 7, 1, 2, 13, 9, 10, 11 and 5. These items are important items in the text summarizing strategies, and it was seen that pre-service teachers were successful in this subject. The least preferred strategy is “I refer to the author of the original text throughout the abstract.” (Item 14). It was determined that this item was not preferred by pre-service teachers. Less preferred strategies include the statements “I also add my ideas to the summary text.” (Item 4) and “As soon as I start reading the original text, I start writing the summary text” (Item 6). It was also determined that pre-service teachers did not use item 12 (“I express the main idea of the original text in the first sentence of the abstract.”). In the study, there was no significant difference regarding the gender variable. In the 12th and 13th items, it was found that there was a significant difference between the English and German Language departments. Both theoretical and practical studies should be carried out on the subject of text summarization in reading and writing courses such as written expression or Turkish language.

Anahtar Kelimeler

pre-service teachers, text, summarizing, strategy, preference

Öğretmen Adaylarının Metin Özetleme Stratejilerini Kullanım Tercihleri

Öz

Bu çalışma 2019-2020 eğitim öğretim yılında Almanca (39), İngilizce (16), Özel Eğitim (42) Öğretmenliği bölümü 1. sınıfta okuyan 97 öğretmen adayının özetleme stratejilerini kullanım durumlarını incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada tarama modelinden yararlanılmıştır. Deneme (2009) tarafından geliştirilen 14 maddelik “Özetleme Stratejileri Ölçeği” uygulanmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, yedinci, birinci, ikinci, on üçüncü, dokuzuncu, onuncu, on birinci ve beşinci maddeler yüksek oranda tercih edilen stratejiler arasındadır. En az kullanılan stratejilerin arasında “Özet boyunca özgün metnin yazarına gönderme yaparım.” şeklinde açıklanan strateji olduğu görülmüştür. Az tercih edilen stratejiler arasında “Özet metne konuyla ilgili fikirlerimi de katarım.”, “Özgün metni okumaya başlar başlamaz özet metni yazmaya başlarım.” stratejileri yer almaktadır. “Özgün metnin ana fikrini özet metnin ilk cümlesinde ifade ederim.” stratejisi öğretmen adayları tarafından tercih edilmeyen stratejidir. Öğretmen adaylarının özetleme stratejilerini orta düzeyde tercih ettikleri tespit edilmiştir. Çalışmada cinsiyet değişkenine ilişkin anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. İngilizce ve Almanca öğretmenliği bölümlerindeki öğrencilerde on ikinci ve on üçüncü maddelerde anlamlı farklılık görülmüştür. Yazılı anlatım ya da Türk dili gibi okuma ve yazmaya yönelik derslerde metin özetleme konusu üzerine hem teorik hem de uygulamaya yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

mein, özetleme, öğretmen adayları, strateji, tercih

Kaynakça

• Belet, Ş. D. (2005), Öğrenme Stratejilerinin Okuduğunu Anlama ve Yazma Becerileri ile Türkçe Dersine İlişkin Tutumlara Etkisi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: (yayımlanmamış doktora tezi).
• Cemiloğlu, M. ve Ogur, E. (2016), “Okuma Öğretiminde Biliş ve Üst-Biliş Stratejileri”, Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 46-53.
• Çıkrıkçı, S. (2008), “İlköğretim Öğrencilerinde Özetleme Becerisinin Gelişimi”, Dil Dergisi, 141, 19-35.
• Deneme, S. (2009), “İngilizce Öğretmen Adaylarının Özetleme Stratejilerini Kullanım Tercihleri”, Journal of Language and Linguistic Studies, 5(2), 85-91.
• Duran, E. ve Özdil, Ş. (2019), “Metin Özetleme Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Eylem Araştırması: PQRST Tekniği”, Milli Eğitim Dergisi, 48(221), 215-230.
• Erdem, C. (2012), “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmen Adaylarının Özetleme Stratejilerini Kullanım Tercihleri ve Metin Dil Bilimsel Bir Özetleme Çalışması”, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, C.1, S.3, ss.36-52.
• Eyüp, B., Stebler, Z. ve Uzuner Yurt, S. (2012), “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Özetleme Stratejilerini Kullanmadaki Eğilimleri”, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, C.1, S.1, ss.22-30.
• Hidi, S., & Anderson, V. (1986), “Producing Written Summaries: Task Demands, Cognitive Operations, and Implications For Instruction”, Review of Educational Research, 56, 473–493.
• Karadağ, Ö. (2019), “Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Özetleme Etkinlikleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 469-485.
• Karasar, N. (2009), Bilimsel Araştırma Yöntemi, 20. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Karatay, H. ve Okur, S. (2012), “Öğretmen Adaylarının Öyküleyici ve Bilgilendirici Metinleri Özetleme Becerileri”, The Journal of Academic Social Science Studies, (5), 7, ss. 399-420.
• Karatay, H. ve Uzun, O. (2019), “Seçici Dinleme Stratejilerinin Öğretimi ile 5. Sınıf Öğrencilerinin Dinlediğini Not Alma ve Özetleme Becerilerinin Geliştirilmesi”, Millî Eğitim Dergisi, Cilt: 48/1, (9-30).
• MEB (2018), Türkçe Dersi Öğretim Programı, Ankara: MEB Yayını.
• Özbay, M. (2009), Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II, Ankara: Öncü Kitap.
• Özçakmak, H. (2015), “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Not Alarak Dinlemede Özetleme Stratejilerini Kullanma Becerileri”, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: (yayımlanmamış doktora tezi).
• Senemoğlu, N. (2018), Gelişim Öğrenme ve Öğretim-Kuramdan Uygulamaya, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Slotte, V., & Lonka, K. (1999), “Review and Process Effects of Spontaneous Note-taking On Text Comprehension”, Contemporary Educational Psychology, 24, 1–20.
• Ülper, H., ve Karagül, S. (2011), “Özetleme Becerisinin Kazandırılmasına Yönelik Etkinlikler: Ders Kitapları Temelinde Bir Araştırma”, Türkçe Öğretimi Üzerine Çalışmalar, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, 145-155.
• Wade-Stein, D., & Kintsch, E. (2004), “Summary Street: Interactive Computer Support For Writing”, Cognition and Instruction, 22, 333–362.
• Winograd, P. N. (1984), “Strategic Difficulties In Summarizing Texts”, Reading Research Quarterly, 19, 404–425.