Ethics and corporate social responsibility-Analysis of the opinions of hotel managers operating in Çorum

Yıl 2021, Cilt: 35 Sayı: 3, 1013 - 1039, 30.09.2021

Duran Kuru Leyla Leblebici Koçer

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.962562

Öz

The purpose of the study is to analyze whether the views of the managers in the hotel enterprises operating in Çorum on ethical and corporate social responsibility (CSR) differ according to demographic factors, hotel status, hotel sizes and star ratings of the hotels. The population of the study is TR 83 Region, which covers the provinces of Samsun, Çorum, Amasya and Tokat. However, due to the difficulties of face-to-face survey application to the entire population during the pandemic process, the research was conducted only with the managers of all hotels with tourism management certificate in Çorum. The sample consists of participants who have management or business owner-operator positions in the Çorum hotel industry. Non-parametric one-way analysis of variance, Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U tests were performed with the SPSS package program, to the data obtained through the questionnaire applied by face-to-face interviews with the participants. According to the results of the analysis, statistically significant differences were determined in terms of the status of the hotel, the size of the hotel and the stars of the hotels. However, no statistically significant differences were found between the participants' views on ethics and CSR in terms of demographic factors (gender, age and education level).

Anahtar Kelimeler

Ethics, Corporate Social Responsibility (CSR), Hotel Businesses, Hotel Managers, Tourism.

Etik ve kurumsal sosyal sorumluluk – Çorum’da faaliyet gösteren otel yöneticilerinin görüşlerinin analizi

Öz

Çalışmanın amacı, Çorum’da faaliyet gösteren otel işletmelerindeki yöneticilerin etik ve kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) ile ilgili görüşlerinin demografik faktörler, oteldeki statüler, otel büyüklükleri ve otellerin yıldız derecelerine göre farklılık gösterip göstermediğinin analiz edilmesidir. Araştırmanın evrenini Samsun, Çorum, Amasya ve Tokat illerini kapsayan TR 83 Bölgesi oluşturmaktadır. Ancak, pandemi sürecinde ana kütlenin tamamına yüz yüze anket uygulamasının getireceği zorluklar nedeniyle araştırma sadece Çorum’daki tüm turizm işletme belgeli otellerin yöneticileri ile yürütülmüştür. Örneklem, Çorum otelcilik sektöründe yönetim veya işletme sahibi-işletmeci pozisyonlarına sahip katılımcılardan oluşmaktadır. Katılımcılarla yüz yüze görüşerek uygulanan anket ile ulaşılan verilere SPSS paket programıyla parametrik olmayan tek yönlü varyans analizi Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U testleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, oteldeki statüler, otel büyüklüğü ve otellerin yıldızları itibariyle istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Ancak, katılımcıların demografik faktörleri (cinsiyet, yaş ve eğitim seviyeleri) itibariyle etik ve KSS ile ilgili görüşleri arasında istatistiki açıdan anlamlı farklılıklar bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Etik, Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS), Otel İşletmeleri, Otel Yöneticileri, Turizm.

Kaynakça

• Arsoy, A., Arabacı, Ö., & Çiftcioğlu, A. (2012). Corporate social responsibility and financial performance relationship: the case of Turkey. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 159-176.
• Ateş, A. (2008). Otel İşletmelerinde yöneticilerin iş etiğine yaklaşımları ve İzmir ilinde dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ateşoğlu, İ., & Türker, A. (2010). Konaklama işletmelerinin sosyal sorumluluk faaliyetlerine yönelik bir yaklaşım: Muğla ili örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 (3), 207-226.
• Aupperle, K. E., Carroll, A. B., & Hatfield J. D. (1985). An empirical examination of the relationship between corporate social responsibility and profitability. Academy of Management Journal, 28(2), 446- 463.
• Avcı, N., & Akdemir, İ. (2014). Konaklama işletmelerinde kurumsal sosyal sorumluluk algısının iş doyumu üzerindeki etkisi. Ege Akademik Bakış, 14(1), 125-135.
• Balı, S., & Cinel, M. O. (2011). Bir rekabet aracı olarak kurumsal sosyal sorumluluk. ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi (ODÜSOBİAD), 2(4), 45-60.
• Baytok, A., Boyraz, M., Çetin, A., Mutlu, H., & Katırcıoğlu, E. (2019). Etik ve sosyal sorumluluk konulu bildirilerin bibliyometrisi: Ulusal turizm kongreleri örneği (2009-2017). Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 65-81.
• Boddy, C. R., Ladyshewsky, R. K., & Galvin, P. (2010). The influence of corporate psychopaths on corporate social responsibility and organizational commitment to employees. Journal of Business Ethics, 97, 1-19.
• Bohdanowicz, P., & Zientara, P. (2009). Hotel companies' contribution to improving the quality of life of local communities and the well-being of their employees. Tourism and Hospitality Research, 9(2), 147-158.
• Bowen, H. R. (1953). Social responsibilities of businessman. Harper&Row.
• Brammer, S., & Millington, A. (2005). Corporate reputation and philanthropy: An empirical analysis. Journal of Business Ethics, 61, 29-44.
• Brammer, S., Millington, A., & Rayton, B. (2007). The contribution of corporate social responsibility to organizational commitment. International Journal of Human Resource Management,18(10), 1701- 1719.
• Brown,T. J., & Dacin, P. A. (1997). The company and the product: Corporate associations and consumer product responses. Journal of Marketing, 61(1), 68-84.
• Büyükşalvarcı, A., Şapcılar, M. C., & Uyaroğlu, A. (2016). Kurumsal oteller ve sosyal sorumluluk projelerinin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (12), 187-194.
• Carroll, A. B. (1979). A three dimensional conceptual model of corporate social performance. Academy of Management of Review, 4(4), 497-505.
• Carroll, A. B. (1991). The pyramid of corporate social responsibility: Toward the moral management of organizational stakeholders. Business Horizons, 34(4), 39-48.
• Cingöz, A., & Akdoğan, A. A. (2012). İşletmelerin kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri: Kayseri ilinde bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 331-349.
• Dahlsrud, A. (2008). How corporate social responsibility is defined: An analysis of 37 definitions. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 15(1), 1-13.
• Davis, K. (1960). Can business afford to ignore social responsibilities? California Management Review, 2(3), 70-76.
• Davis, K. (1973). The case for and against business assumption of social responsibilities, Academy of Management Journal, 16(2), 312-322.
• Drucker, P. F. (1984). Converting social problems into business opportunities: The new meaning of corporate social responsibility. California Management Review, 26(000002), 53.
• Dündar, S., & Göksel, T. (2006). Reklâmların pazarlama etiği ve sosyal sorumluluk bilincine göre değerlendirilmesi: Ampirik bir çalışma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, VIII(1), 123-141.
• Eryılmaz, B., & Biricikoğlu, H. (2011). Kamu yönetiminde hesap verebilirlik ve etik. İş Ahlakı Dergisi, 4(7), 19-45.
• Fennell, D. A., & Panah, H. Y. (2020). Tourism and wildlife photography codes of ethics: Developing a clearer picture. Annals of Tourism Research, 85, 103023.
• Font, X., Walmsley, A., Cogotti, S., McCombes, L., & Häusler, N. (2012). Corporate social responsibility: The disclosure–performance gap. Tourism Management, 33, 1544–1553.
• Friedman, M. (1970). The social responsibility of business is to increase its profits. New York Time Magazine, 13.
• Gök, S. (2008). İş etiği ile iş ahlâkı arasındaki ilişki ve çalışma yaşamında iş etiğini etkileyen faktörler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-19.
• Grosbois, D. (2012). Corporate social responsibility reporting by the global hotel industry: Commitment, initiatives and performance. International Journal of Hospitality Management, 31, 896-905.
• Gürsoy, D., Boğan, E., Dedeoğlu, B. B., & Çalışkan, C. (2019). Residents' perceptions of hotels' corporate social responsibility initiatives and its impact on residents' sentiments to community and support for additional tourism development. Journal of Hospitality and Tourism Management, 39, 117-128.
• Han, S. L., & Lee, J. W. (2021). Does corporate social responsibility matter even in the B2B market?: Effect of B2B CSR on customer trust. Industrial Marketing Management, 93, 115-123.
• Hanlon, G. (2008). Rethinking corporate social responsibility and the role of the firm - On the denial of politics. İçinde A. Crane, D. Matten, A. McWilliams, J. Moon & D. S. Siegel (Eds.). The Oxford handbook of corporate social responsibility (ss. 157-172). Oxford University Press.
• Hansen, S. D., Dunford. B. B., Boss, A. D., Boss, W. R., & Angermeier, I. (2011). Corporate social responsibility and the benefits of employee trust: A cross-disciplinary perspective. Journal of Business Ethics, 102, 29-45.
• Huimin, G., & Ryan, C. (2011). Ethics and corporate social responsibility – An analysis of the views of Chinese hotel managers. International Journal of Hospitality Management, 30, 875-885.
• Inoue, Y., & Lee, S. (2011). Effects of different dimensions of corporate social responsibility on corporate financial performance in tourism-related industries. Tourism Management, 32, 790-804.
• Investcorum (2021, Şubat 15). Turizm. http://investcorum.com/tr-TR/sektorler/turizm
• İçigen, E., Çevik, B., & Doğan, O. (2016). Türkiye’de faaliyet gösteren uluslararası konaklama işletmelerinin sosyal sorumluluk uygulamalarının incelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, VI(2), 299-310.
• Jaszay, C. (2001). An Integrated Research Review of Ethics Articles in the Hospitality Journals, 1990–2000. Unpublished paper, Marion W. Isbell Endowment for Hospitality Ethics, Northern Arizona University.
• Jo, T. H. (2011). Heterodox critiques of corporate social responsibility. MPRA Paper 35367, University Library of Munich.
• Kang, K. H., Lee, S., & Huh, C. (2010). Impacts of positive and negative corporate social responsibility activities on company performance in the hospitality ındustry. International Journal of Hospitality Management, 29, 72-82.
• Karabey, C. N., & Battal, F. (2008). Profesyonel etik standartlar, kurumsal sosyal sorumluluk. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(4), 2249-2263.
• Kim, E. E. K., Kang, J., & Mattila A. S. (2012). The impact of prevention versus promotion hope on CSR activities. International Journal of Hospitality Management, 31, 43-51.
• Kincaid, C. S., Baloglu, S., & Corsun, D. (2008). Modeling ethics: the impact of management actions on restaurant workers’ ethical optimism. International Journal of Hospitality Management, 27, 470- 477.
• Kotler, P., & Lee, N. (2008). Corporate social responsibility: Doing the most good for your company and your cause. John Wiley & Sons.
• Kozak, M., & Güçlü, H. (2010). Turizmde etik: kavramlar, ilkeler, standartlar. Detay Yayıncılık.
• Küçükoğlu, M. T. (2012). Etik değerler ve etiğin kurumsallaşması, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 177-185.
• Küskü, F., & Erçek, M. (2000). Vatandaş kuruluş kavramı: Türk kuruluşları iyi birer vatandaş mı? Amme İdaresi Dergisi, 33(3), 79-95.
• Küskü, F., & Zarkada-Fraser, A. (2004). An empirical investigation of corporate Citizenship in Australia and Turkey. British Journal of Management, 15, 57-72.
• Larson, B. V., Flaherty, K. E., Zablah, A. R., Brown T. J., & Wiener, J. L. (2008). Linking cause-related marketing to sales force responses and performance in a direct selling context. Journal of the Academy of Marketing Science, 36(2), 271-277.
• Lee, C. K., Song, H. J., Lee, H. M., Lee, S., & Bernhard, B. J. (2012). The impact of CSR on casino employees’ organizational trust, job satisfaction, and customer orientation: An empirical examination of responsible gambling strategies. International Journal of Hospitality Management, 33(June 2013), 406-415.
• Lee, S., & Heo, C. Y. (2009). Corporate social responsibility and customer satisfaction among US publicly traded hotels and restaurants. International Journal of Hospitality Management, 28, 635-637.
• Lee, S., & Park, S. Y. (2009). Do socially responsible activities help hotels and casinos achieve their financial goals? International Journal of Hospitality Management, 28, 105-112.
• Lembet, Z. (2006). Markalar ve kurumsal sosyal sorumluluk. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 1-24.
• Lozano, M. R., Berjillos, A. R., & Lara, S. M. (2018). Spanish hotel chains alignment with the global code of ethics for tourism. Journal of Cleaner Production, 199, 205-213.
• Luo, X., & Bhattacharya, C. B. (2006). Corporate social responsibility, customer satisfaction, and market value. Journal of Marketing, 70, 1-18.
• Maç, S. D., & Çalış, Ş. (2012). Etik ve insan kaynakları yönetimi tartışmalarında sosyal sorumluluğun yeri: Küresel ilkeler sözleşmesi ve SA8000 sosyal sorumluluk standardı üzerine bir değerlendirme. İş Ahlakı Dergisi, 5(10), 21-53.
• McGuire, J. W. (1963). Business and society. McGraw-hill.
• McMillan, J. J. (2007). Why corporate social responsibility. The Debate Over Corporate Social Responsibility, 15-29.
• McWilliams, A., & Siegel, D. (2001). Corporate social responsibility: A theory of the firm perspective. Academy of Management Review, 26, 117-127.
• Mohr, L. A., & Webb, D. J. (2005). The effects of corporate social responsibility and price on consumer responses. Journal of Consumer Affair, 39(1), 121-147.
• Okur, M., & Vakıflı, I. (2021). Sosyal sorumluluk faaliyetlerinin sosyal medyada kurumsal itibar yönetimine etkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 16(55), 342-362.
• Orlitzky, M., Schmidt, F. L., & Rynes, S. L. (2003). Corporate social and financial performance: A meta-analysis. Organization Studies, 24(3), 403-441.
• Özalp, İ., Tonus, H. Z., & Sarıkaya, M. (2008). İktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencilerinin kurumsal sosyal sorumluluk algılamaları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 69-84.
• Özdemir, H. (2008). Kamu yönetiminde etik. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 179-195.
• Özdemir, H. (2009). Kurumsal sosyal sorumluluğun marka imajına etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 57-72.
• Özdemir, H. Ö. (2007). Çalışanların kurumsal sosyal sorumluluk algılamalarının örgütsel özdeşme, örgütsel bağlılık ve iş tatminine etkisi: Opet çalışanlarına yönelik uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özgen, E. (2007). Kurumsal sosyal sorumluluk kavramı ve çalışan memnuniyetine etkisi. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 1-6.
• Özgener, Ş. (2004). İş ahlâkının temelleri. Nobel Yayın-Dağıtım.
• Özkaya, B. (2010). İşletmelerin sosyal sorumluluk anlayışının uzantısı olarak yeşil pazarlama bağlamında yeşil reklamlar. Öneri Dergisi, 9(34), 247-258.
• Pelit, E., Keleş, Y., & Çakır, M. (2009). Otel işletmelerinde sosyal sorumluluk uygulamalarının belirlenmesine yönelik bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 16(2), 18-30.
• Porter, M. E., & Kramer, M. R. (2002). The competitive advantage of corporate philanthropy. Harvard Business Review.
• Pracejus, J., Deng, Q., Olsen, G., & Messinger, P. (2020). Fit in cause-related marketing: An integrative retrospective. Journal of Global Scholars of Marketing Science, 30(2), 105-114.
• Rudez, H. N. (2010). Integration of corporate social responsibility into loyalty. Tourism and Hospitality Management,16(1), 101-108.
• Rupp, D. E., Ganapathi, J., Aguilera, R. V., & Williams, C. A. (2006). Employee reactions to corporate ocial responsibility: An organizational justice framework. Journal of Organizational Behavious, 27, 537- 543.
• Sen, S., & Bhattacharya, C. B. (2001). Does doing good always lead to doing better? Consumer reactions to corporate social responsibility. Journal of Marketing Research, 38, 225-245.
• Severoğlu, G. (2001). İşletmelerde sosyal sorumluluk ve etik. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2), 55-67.
• Sholihin, M., Sari, R. C., Yuniarti, N., & Ilyana S. (2020). A new way of teaching business ethics: The evaluation of virtual reality-based learning media. The International Journal of Management Education, 18(100428), 1-13.
• Stevens, B., (1997). Hotel ethical codes: A content analysis. International Journal of Hospitality Management, 16 (3), 161-171.
• Stone B. (1975). Successful direct marketing methods. agris.fao.org.
• Şimşek, Ş., Akgemci, T., & Çelik, A. (2003). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış (3. Baskı). Adım Matbaacılık.
• Tamajon, L., & Aulet, X. (2013). Corporate social responsibility in tourism small and medium enterprises evidence from Europe and Latin America. Tourism Management Perspectives, 7, 38-46.
• Tamm, K., Eamets, R., & Motsmees, P. (2010). Relationship between corporate social responsibility and job satisfaction: the case of baltıc countries. University of Tartu Faculty of Economics and Business Administration Working Paper Series.
• Tekin, E. (2018). Kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinde sosyal medyanın rolü: GSM firmaları örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 31-55.
• Tormo-Carbo, G., Oltra, V., Segui-Mas, E., & Klimkiewicz, K. (2016). How effective are business ethics/CSR courses in higher education? Procedia - Social and Behavioral Sciences, 228, 567-574.
• Tripathy, S. K., & Rath, N. (2011). Practice of corporate social responsibility in NALCO and the perceptions of employees and the public: A case study. South Asian Journal of Management, 18(4), 44-61.
• Tsai, H., Tsang, N. K. F., & Cheng, S. K. Y. (2012). Hotel employees’ perceptions on corporate social responsibility: The case of Hong Kong. International Journal of Hospitality Management, 31(4), 1143-1154.
• Turancı, E. (2021). Kurumsal sosyal sorumluluk bağlamında modada geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik: Göstergebilimsel bir analiz. Erciyes İletişim Dergisi, 8(1), 347-371.
• Türker, D. (2009). How corporate social responsibility influences organizational commitment. Journal of Business Ethic, 89, 189-204.
• Türker, N., & Uçar, M. (2013). Konaklama işletmelerinin sosyal sorumlulukları. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 155-183.
• Ullmann, A. A. (1985). Data in search of a theory: A critical examination of the relationships among social performance, social disclosure, and economic performance of US firms. Academy of Management Review, 10 (3), 540-557.
• Uyar, A., Kılıç M., Köseoğlu, M. A., Kuzey, C., & Karaman, A.S. (2020). The link among board characteristics, corporate social responsibility performance, and financial performance: Evidence from the hospitality and tourism industry. Tourism Management Perspectives, 35, 100714.
• Valentine, S., & Fleishman, G. (2008). Ethics programs, perceived corporate social responsibility and job satisfaction. Journal of Business Ethics, 77(2), 159-172.
• Varinli, İ. (2004). Hizmet işletmelerinde çalışanların etik olmayan davranışlara ilişkin değerlendirmeleri otel işletmelerinde bir uygulama. Ege Akademik Bakış Dergisi, 4(1-2), 44-53.
• Wbcsd (2021, Şubat 10). CEO guide to human rights. https://humanrights.wbcsd.org/ceo-guide-to-human-rights/
• Xavier, F., Walmsley, A., Cogotti, S., McCombes, L., & Häusler, N. (2012). Corporate social responsibility: The disclosure–performance gap. Tourism Management. 33 (6), 1544-1553.
• Yamak, S. (2009). Kurumsal sosyal sorumluluk: yerel farklılıklar, küresel aynılıklar. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 95-101.
• Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel turist rehberliğinde mesleki etik üzerine kavramsal bir değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44.
• Yeh, J., Leong, J. K., Martin, L., & Çobanoğlu, C. (2002). Ethical purchasing perceptions and practices of Oklahoma restaurant managers. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 7(2), 28-44.
• Yeung, S. (2004). Hospitality ethics curriculum: An industry perspective. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 16(4), 253-262.
• Yılmaz, K. (2006). Örgütlerin sosyal sorumlulukları: Kavramsal bir çözümleme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (12), 65-79.
• Yönet E. (2005). Kurumsal sosyal sorumluluk anlayışında son dönemeç: Stratejik sorumluluk. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(13), 239-264.