Periton Diyalizi Tedavisi Alan Hastaların Cinsel Davranışlarnın Belirlenmesi

Yıl 2010, Cilt: 07 Sayı: 1-2, 39 - 46, 30.12.2010

Mualla Yılmaz Gülten Özaltın

Öz

Bu çalışma, periton diyalizi olan hastaların cinsel davranı

şlarının belirlenmesi amac›yla niteliksel özellikte tan›mlay›

c› olarak yapılmıştır›r.

Araştırmanın evrenini; bir üniversite hastanesi periton

diyalizi ünitesine kayıtlıolan 100 hasta, örneklemini araştı

rmaya alınma kriterlerini karşılayan 60 hasta oluşturmuştur..

Örneklem grubundan İstanbul il sınırlarında oturan 35

hastaya ev ziyareti yapılarak Bireysel Derinlemesine Görüşme

Formu ile niteliksel veriler toplanmıştırr.

Verilerin analizinde önce ses kay›t cihazının çözümlenmesi

yapılmış, ard›ndan bu dökümler gözlem notları ile birlefltirilerek

elde edilen ham veriler bilgisayar ortamına aktarı

lmış ve içerik analizi yapılmıştırr. içerik analizi sonucu,

hastalıktan önce cinsel yaşam, hastalıkta cinsel yaşam, cinsellikle

ilgili değer ve tutumlar olmak üzere 3 ana tema ve

51 alt tema oluşmuştur.

Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; periton diyalizi

olan hastalar cinselliği, cinsel ilişki, kadınlık görevi, evlili-

ğin temeli olarak algılamaktadırlar. Hastalıktan önce cinsel

problemlerinin olmadığını, hastal›¤›n cinsel yaşantılarını

olumsuz etkilediğini, hastalık varken cinselliğin olmamas›

gerektiğini belirtmişlerdir.

Hastaların tedavileri süresince cinselliklerinin devamı

için başvurabileceği cinsel dan›flmanl›k hizmeti veren merkezlere

yönlendirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

periton diyalizi, cinsel yaşam, hemşirelik

Kaynakça

• 1. Özgüven ‹E. Cinsellik ve cinsel yaflam. Pdrem Yay›nlar›, Ankara, 1997
• 2. Balc› Yang›n H. Gebelikte cinsel davran›fllar›n belirlenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2004.
• 3. Pekru Y. Multipl skleroz’lu kad›n hastalar›n cinsel fonksiyonlar› ve yaflam kalitelerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü, ‹stanbul, 2005.
• 4. Kad›o¤lu H. Yetiflkin ve akran liderli cinsel e¤itimin ilkö¤retim 8. s›n›f ö¤rencilerinin cinsellikle ilgili bilgi ve tutumlar› üzerindeki etkileri. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü, ‹stanbul, 2005.
• 5. Özkan MB. Fiziksel hastal›klarda cinsel sorunlar. ‹n: Özkan S, Özkan M (eds). Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi. 1996-1997, ss 100-106.
• 6. Karadeniz G, Alt›parmak S, Marul G ve ark. Hemodiyaliz tedavisi alan hastalar›n cinsel yaflama iliflkin yaflad›klar› sorunlar ve dan›flmanl›k gereksinimleri. Ege Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 21 (2): 29-36.
• 7. Soykan A, Boztafl H, Kutlay S ve ark. Do sexual dysfunctions get beter during dialysis? Results of a six- month prospective follow-up study from Turkey. International Journal of Impotence Research 2005; April : 1-5.
• 8. Zorzanello MM. Peritoneal dialysis and hemodialysis: similarites and differences. Nephrology Nursing Journal 2004; 31(5): 582.
• 9. Ero¤lu K, Karaöz S. Küretaj›n cinsel yaflam üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi 1997; 4(1):43-50.
• 10. Corona G, Jannini EA, Maggi M. Inventories for male and female sexual dysfunctions. Int J Impot Res 2006; 18: 236-250.
• 11. McCabe MP, Cummins RA, Deeks AA.. Sexuality and quality of life among people with physical disability. Sexuality and Disability 2000; 18(2): 115-123.
• 12. Cimete G. Kanserli çocuklar›n ebeveynlerinin stresle bafl etmeleri. Ç›nar Dergisi 1996; 2(2):34-41.
• 13. Kaçmaz N, Çetinkaya Z. Kriz ve krize müdahalede hemflirelik yaklafl›m›. ‹n: Özkan S.Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi(eds). 1998-1999; ss 83-87.
• 14. Berner YN. Sexuality in aging. Harefuah 2002; 141(7):622-625.
• 15. Hajjar RR, Kamel HK. Sexuality in the nursing home, part 1: attitudes and barriers to sexual expression. J Am Med Dir Assoc 2003; 4(3):152-156.
• 16. Cheausuwantavee T. Sexual problems and attitudes toward the sexuality of persons with and without disabilities in Thailand. Sexuality and Disability 2002; 20(2):125-133.
• 17. Göky›lmaz fi. Cinsel sa¤l›¤›n gelifltirilmesinde hemflirenin etkinli¤i nas›l sa¤lan›r?. ‹stanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi 2002; 49: 9-10.
• 18. Oskay ÜY. Kad›nlarda orgazm›n kültürel ve psikososyal boyutu. Androloji Bülteni 2005; 22: 261-263
• 19. Gürsoy E. Bekâret denetiminin kad›n sa¤l›¤›na etkisi ve konuya sa¤l›k ekibinin yaklafl›m›. Kad›na Yönelik fiiddet ve Hekimlik Sempozyumu 2002; Ankara, Ankara Tabip Odas› Yay›nlar›, ss 95-107.
• 20. Küçük L. Diyaliz hastalar›nda s›k karfl›lafl›lan ruhsal sorunlar. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2005; 14 (4): 166-170.
• 21. Akpolat T, Utafl C. Hemodiyaliz hemflireleri el kitab›. Güzel Sanatlar Matbaas› A.fi, ‹stanbul, 1999.
• 22. Akçicek F. Sürekli ayaktan periton diyalizi temel bilgiler kitab›. Ege Üniversitesi Bas›mevi, ‹zmir,1997.
• 23. Eker E, Özmen M, Özmen E. Cinsel sorunlar ve tedavileri el kitab›. Mentefl Kitabevi, ‹stanbul, 1993.
• 24. Öztürk MO. Ruh sa¤l›¤› ve bozukluklar›. Hekimler Yay›n Birli¤i, Ankara,1997.
• 25. Enç N. Kronik böbrek yetmezli¤i ve cinsel fonksiyon. Nefroloji Hemflireli¤i Dergisi 2005; Mart-Haziran: 18-20.
• 26. Özçürümez G, Tanr›verdi N, Zileli L. Kronik böbrek yetmezli¤inin psikiyatrik ve psikososyal yönleri. Türk Psikiyatri Dergisi 2003; 14(1): 72-80.
• 27. Ali M, Hafez HZ, Mahran AM ve ark. Erectile dysfunction in chronic renal failure patients undergoing hemodialysis in Egypt. International Journal of Impotence Research 2005; 17: 180-185.
• 28. Bekki Z, Kronik böbrek hastal›¤› ve dializde konsültasyon-liyezon psikolojisinin yeri ve önemi. Ç›nar Dergisi 1998; 4(4): 96-100.
• 29. Neto AF. Rodrigues MA, Fittipaldi JA, Moreira ED. The epidemiology of dysfunction and its correlates in men with chronic failure on hemodialysis in Londrina, southern Brazil. International Journal Of Impotence Research 2002; 26(2): 19-26.
• 30. Ünal B. Periton diyalizinde hasta ve ailesinin tedaviye uyumu. Ç›nar Dergisi 2001; 7(2): 40-46.
• 31. Tanyi RA. Sexual unattractiveness: a patient’s story. Medsurg Nursing 2002; 11(2): 95-99.
• 32. Aslan FA, Olgun N, Ç›nar S. Hemodiyaliz hastalar› ile böbrek transplantasyonu olan hastalar›n beden imaj› doyum düzeylerinin karfl›laflt›r›lmas›. Ç›nar Dergisi 1996; 2(1): 4-6.
• 33. fiahin N. Hemodiyaliz hastalar›n›n rehabilitasyonu. Ç›nar Dergisi. 1998; 4(2): 31-35.
• 34. Hagren B, Pettersen IM, Severinsson E et all. Maintenance haemodialysis: patients’ experiences of their life situation. Journal Of Clinical Nursing 2005;14(3): 294.
• 35. Morley JE, Tariq SH. Sexuality and disease. Clin Geriatr Med 2003;19 (3): 563-573.
• 36. Y›lmaz M, Karaaslan A. Kronik flizofreni tan›s› alan hasta eflleri ile kronik böbrek yetmezli¤i tan›s› alan hasta efllerinin stresle bafletme tarzlar›n›n incelenmesi. Uluslararas› Kros-Kültürel Psikiyatri Uydu Sempozyumu ve Ulusal Psikiyatri Kongresi Kitab›. 06-12 Eylül 1999. Trabzon.