İNFERTİLİTE VE UYKU KALİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 751 - 755, 01.04.2021

Nurcan Kırca Meryem Öngen

https://doi.org/10.38136/jgon.697603

Cited By: 2

Öz

Uyku fiziksel ve zihinsel fonksiyonların iyileştirilmesinde önemli etkileri olan fizyolojik bir süreçtir. İnsan yaşamının üçte birini kapsayan bu karmaşık fizyolojik süreç, dolaşım, solunum, kas-iskelet ve merkezi sinir sistemi birçok sistemin sağlıklı bir şekilde işlemesinde önemli bir role sahiptir. Bireylerin sağlığını etkilediği gibi yaşam kalitelerini de etkileyen önemli bir olaydır. Uyku kalitesi ise bireylerin kendilerini zihinsel ve bedensel olarak iyi hissetmesidir. Uyku kalitesi kronik hastalık varlığı, stres, yaşam stili, çevresel faktörler, ekonomik durum, iş ve sosyal yaşam gibi birçok faktörden etkilenmektedir. Özellikle psikolojik stres ve uyku sorunları birbirleriyle çift yönlü bir ilişkiye sahiptir. Stres faktörleri uyku kalitesini etkilerken, uyku kalitesinin düşük olması da psikolojik semptomları kötüleştirebilir. İnfertilite tanı ve tedavi sürecinde uyku sorunlarının meydana geldiği yapılan çalışmalar ile gösterilmiştir. Bu sürecin getirdiği psikolojik sıkıntılar ve stres nedeniyle uyku süresinde kısalma, uyku verimliliğinde azalma ve uykunun sık sık bölünmesi gibi sorunlar meydana gelmektedir. Ancak yapılan çalışmalarda infertil bireylerde somatik semptomlar ve psikolojik sıkıntılara değinilmiş olsa da uyku sorunları yeteri kadar incelenmemiş bir konudur. Bu derlemenin amacı infertil bireylerde tanı ve tedavi sürecinin uyku kalitesine olan etkilerini incelemek ve infertilite ünitelerinde çalışan hemşirelerin ve diğer sağlık profesyonellerinin bu konudaki farkındalıklarının artmasını sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

İnfertilite, Uyku, Uyku Kalitesi

Kaynakça

• 1. Zielinski MR, McKenna JT, McCarley RW. Functions and Mechanisms of Sleep. AIMS neuroscience. 2016;3(1):67-104.
• 2. Kloss JD, Perlis ML, Zamzow JA, Culnan EJ, Gracia CR. Sleep, sleep disturbance, and fertility in women. Sleep medicine reviews. 2015;22:78-87.
• 3. Schulz H, Salzarulo P. Forerunners of REM sleep. Sleep medicine reviews. 2012;16(1):95-108.
• 4. Babacan-Gümüş A, Engin E, Özgür G. Bir Huzurevinde Yaşayan ve Bilişsel Bozukluğu Olmayan Yaşlıların Uyku Düzeni Özelliklerinin İncelenmesi. Turkish Journal of Geriatrics. 2009;12(3):138-46.
• 5. Günaydın N. Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin uyku kalitesi ve genel ruhsal durumlarına etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2014;5(1):33-40.
• 6. Şenol V, Soyuer F, Pekşen-Akça R, Argün M. Adolesanlarda Uyku Kalitesi ve Etkileyen Faktörler Kocatepe Tıp Dergisi. 2012;13(2):93-101.
• 7. Chiu YC, Lee YN, Hsu WC, Chen HT, Li CL, Wang PC. [Sleep disturbance and associated factors amongst family caregivers of dementia patients]. Hu li za zhi The journal of nursing. 2010;57(4):29-39.
• 8. Akerstedt T. Psychosocial stress and impaired sleep. Scandinavian journal of work, environment & health. 2006;32(6):493-501.
• 9. Akerstedt T, Kecklund G, Axelsson J. Impaired sleep after bedtime stress and worries. Biological psychology. 2007;76(3):170-3.
• 10. Hung HM, Chen CH. Using alternative therapies in treating sleep disturbance. The Journal of Nursing. 2011;58(1):73-8.
• 11. Lin JL, Lin YH, Chueh KH. Somatic symptoms, psychological distress and sleep disturbance among infertile women with intrauterine insemination treatment. Journal of clinical nursing. 2014;23(11-12):1677-84.
• 12. Lin YH, Chueh KH, Lin JL. Somatic symptoms, sleep disturbance and psychological distress among women undergoing oocyte pick-up and in vitro fertilisation-embryo transfer. Journal of clinical nursing. 2016;25(11-12):1748-56.
• 13. Pavone ME, Hirshfeld-Cytron J, Lawson A, Smith K, Klock SC. Sleep distubances high in patients seeking fertility preservation. Fertility and sterility. 2013;100(3):s168.
• 14. Repokari L, Punamaki RL, Poikkeus P, Vilska S, Unkila-Kallio L, Sinkkonen J, et al. The impact of successful assisted reproduction treatment on female and male mental health during transition to parenthood: a prospective controlled study. Human reproduction (Oxford, England). 2005;20(11):3238-47.
• 15. Delvigne A, Rozenberg S. Review of clinical course and treatment of ovarian hyperstimulation syndrome (OHSS). Human Reproduction Update. 2003;9(1):77-96.
• 16. Humaidan P, Quartarolo J, Papanikolaou EG. Preventing ovarian hyperstimulation syndrome: guidance for the clinician. Fertility and sterility. 2010;94(2):389-400.
• 17. Su TJ, Chen YC, Yang YS. Somatic symptoms during in vitro fertilization treatment. Formosan Journal of Medicine. 2001;5:145-53.
• 18. Harvey AG, Stinson K, Whitaker KL, Moskovitz D, Virk H. The subjective meaning of sleep quality: a comparison of individuals with and without insomnia. Sleep. 2008;31(3):383-93.
• 19. Jansson-Frojmark M, Lindblom K. A bidirectional relationship between anxiety and depression, and insomnia? A prospective study in the general population. Journal of psychosomatic research. 2008;64(4):443-9.
• 20. Papadimitriou GN, Linkowski P. Sleep disturbance in anxiety disorders. International review of psychiatry (Abingdon, England). 2005;17(4):229-36.
• 21. Matthiesen SM, Frederiksen Y, Ingerslev HJ, Zachariae R. Stress, distress and outcome of assisted reproductive technology (ART): a meta-analysis. Human reproduction (Oxford, England). 2011;26(10):2763-76.
• 22. Klemetti R, Gissler M, Sevon T, Hemminki E. Resource allocation of in vitro fertilization: a nationwide register-based cohort study. BMC health services research. 2007;7:210.
• 23. Basner M, Fomberstein KM, Razavi FM, Banks S, William JH, Rosa RR, et al. American time use survey: sleep time and its relationship to waking activities. Sleep. 2007;30(9):1085-95.
• 24. Facco FL, Kramer J, Ho KH, Zee PC, Grobman WA. Sleep disturbances in pregnancy. Obstetrics and gynecology. 2010;115(1):77-83.
• 25. Monterrosa-Castro A, Marrugo-Florez M, Romero-Perez I, Fernandez-Alonso AM, Chedraui P, Perez-Lopez FR. Assessment of sleep quality and correlates in a large cohort of Colombian women around menopause. Menopause (New York, NY). 2013;20(4):464-9.
• 26. Goldstein CA, Lanham MS, Smith YR, L.M. OB. Sleep in women undergoing in vitro fertilization: a pilot study. Sleep Medicine. 2017;32:105-13.
• 27. Schussler P, Kluge M, Yassouridis A, Dresler M, Held K, Zihl J, et al. Progesterone reduces wakefulness in sleep EEG and has no effect on cognition in healthy postmenopausal women. Psychoneuroendocrinology. 2008;33(8):1124-31.
• 28. Turner K, Reynolds-May MF, Zitek EM, Tisdale RL, Carlisle AB, Westphal LM. Stress and Anxiety Scores in First and Repeat IVF Cycles: A Pilot Study. PloS one. 2013;8(5):e63743.
• 29. Verhaak CM, Smeenk JMJ, Evers AWM, Kremer JAM, Kraaimaat FW, Braat DDM. Women’s emotional adjustment to IVF: a systematic review of 25 years of research. Human Reproduction Update. 2007;13(1):27-36.
• 30. Huang LH, Kuo CP, Lu YC, Lee MS, Lee SH. Association of emotional distress and quality of sleep among women receiving in-vitro fertilization treatment. Taiwanese journal of obstetrics & gynecology. 2019;58(1):168-72.