Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

School Administrators’ Perceptions of School Development Model

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 24, 2640 - 2673, 30.04.2020
https://doi.org/10.26466/opus.667359

Öz

In this study, it was aimed to determine school administrators’ perceptions of the school development model. In the study conducted with the qualitative research design, the case study design was adopted. The study group consists of 21 school administrators, who serve in primary schools in Gaziantep during the 2018-2018 education period. The analysis of the data, which was collected by the semi-structured interview form, was conducted in the MAXQDA2018 qualitative data analysis software. In the data analysis, descriptive analysis and content analysis techniques were employed. As a result of the study, the administrators stated that school development was conducted to develop the school and improve academic achievement in a planned and systematic way and expressed that practicality should be considered while setting goals. It was also stated that planning is vital and necessary to achieve goals and every stakeholder in schools should have parts in the planning process. Additionally, it was emphasized that the physical conditions of schools should be improved and sufficient resources should be provided to enable schools’ development. The administrators also noted that the achievement level of the goals and academic achievement of schools should be considered as benchmarks in the evaluation phase. To conduct educational effectively, it is viewed vitally important to ensure that every stakeholder actively participates in the process and to form a positive and confidence-focused school culture. To ensure schools’ development, sufficient resources should be provided while taking environmental conditions into account and rending physical conditions accommodating. It is believed that conducting studies on developing teachers’ competences will enable them to support schools’ development by encouraging them to play more active parts in innovation and transformation. 

Kaynakça

  • Ada, Ş., Akan, D., Ayık, A., Yıldırım, İ. ve Yalçın, S. (2013). Öğretmenlerin motivasyon etkenleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 151-166.
  • Altındağ, S. (2008). İlköğretim okul müdürlerinin planlı okul gelişimi uygulama düzeylerinin değerlendirilmesi:İstanbul İli örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
  • Altun, T. ve Bebek, G. (2016). Öğretim elemanlarının okul geliştirme ve etkili okul paradigmalarının temel bileşenleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 96-107.
  • Altun, T. ve Cengiz, E. (2012). Upper primary school teachers’ views about professional development opportunities. International Online Journal of Educational Sciences, 4(3), 672-690.
  • Akşit Aşık, N. (2008). Planlama (Ed. Ayden, C. ve Örgev, M. (Yönetim ve Organizasyon). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
  • Anfara Jr, V. A., Patterson, F., Buehler, A., ve Gearity, B. (2006). School improvement planning in East Tennessee middle schools: A content analysis and perceptions study. NASSP Bulletin, 90(4), 277-300.
  • Balcı, A. (2011). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram uygulama ve araştırma (5. basım). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Balkar, B. (2010). Okul gelişim planı ve etkililiğinin sağlanması hakkında öğretmen görüşleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 165-181.
  • Balkar, B. ve Özgan, H. (2010). Küreselleşmenin ilköğretim kademesindeki eğitim sürecine etkilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(19), 1-22.
  • Beycioğlu, K. ve Aslan, M. (2010). Okul gelişiminde temel dinamik olarak değişim ve yenileşme: Okul yöneticileri ve öğretmenlerin rolleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 153-173.
  • Bozbayındır, F. ve Alev, S. (2018). Öğretmenlerin öz yeterlilik, proaktif kişilik ve değişime açıklık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 293-311. DOI:10.17679/inuefd.346666
  • Ceylan, M. (2009). Okul Yöneticilerinin okul geliştirme danışmanlık hizmetine ilişkin görüşleri:Eskişehir İli örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Christensen, L.B., Johnson, R.B. ve Turner, L.A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz. (A. Aypay. Çev. Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Clarke, S. P. (2000). The principal at the center of the reform. International Journal of Leadership in Education, 3, 57-73.
  • Creswell, J. V. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni.(M. Bütün ve S. B. Demir. Çev. Ed.).Ankara:Siyasal Kitabevi.
  • Creswell, J. W., Hanson, W. E., Clark Plano, V. L., ve Morales, A. (2007). Qualitative research designs: Selection and implementation. The Counseling Psychologist, 35(2), 236-264.
  • Dağ, Ş. (2009).İstanbul ili resmi ilköğretim okullarının okul gelişim ihtiyaçlarının belirlenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Yıldız Teknik Üniversitesi,İstanbul.
  • Dağlı, E. (2009). İlköğretim okullarında okul gelişim yönetim ekibi çalışmalarının yönetici ve öğretmen görüslerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Erdoğan, İ. (2012). Eğitimde değişim yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Gökyer, N. (2011). İlköğretim okullarındaki okul gelişim yönetim ekibi üyelerinin görevlerine ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 345-358.
  • Gülcan, F. (2009). MEB’e bağlı okullarda yürütülen okul geliştirme çalışmalarının uygulanma düzeyi ve karşılaşılan problemler Nevşehir İli örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Gürsül, E. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul gelişimine etki düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Harris, A. (2002). School improvement: What’s in it for schools? London, New York: Routledge.
  • Heck, R.H. ve Hallinger, P.(2010).Testing a longitudinal model of distributed leadership effects on school improvement.The Leadership Quarterly,21,867–885.
  • Hopkins, D. (2004). School improvement for real. Canada: Routledge Falmer.
  • İlhan, İ. H. (2008). Okul gelişim yönetim ekibi modelinin ticaret meslek liselerinde uygulanışının incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Jones, G.R. (1996). School development planning in Jersey primary schools: A continency analysis. School Organisation, 16(3), 281-295.
  • Karaküçük, S. A. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında fiziksel/mekânsal koşullarına incelenmesi: Sivas ili örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 307-320.
  • Mavisu, H. (2010). Bireysel kariyer planlamanın aşamalarından biri olarak hedef belirleme ve kariyer başarısı ilişkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. (S.A. Altun ve A. Ersoy Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Mintrop, H., ve MacLellan, A. M. (2002). School improvement plans in elementary and middle schools on probation. The Elementary School Journal, 102(4), 275-300.
  • Opdenakker, M. C., ve Damme, J.V. (2007). Do school context, student composition and school leadership affect school practice and outcomes in secondary education? British Educational Research Journal, 33(2), 179–206.
  • Özgan, H. ve Kalman, M. (2015). Yönetim süreçleri. (Ed: Çiçek Sağlam, A. Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi). Ankara: Maya Akademi.
  • Parlar, H. (2012). Okul geliştirme literatürünün modeller ve yeni yaklaşımlar açısından incelenmesi: Kuramsal analitik bir yaklaşım. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S.B. Demir Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Penlington, C., Kington, A., ve Day, C. (2008). Leadership in improving schools: a qualitative perspective. School Leadership and Management, 28(1), 65-82.
  • Poyraz, H. ve Dere, H. (2003). Okul öncesi eğitimin ilke ve yöntemleri.Ankara:Anı Yayıncılık.
  • Reynolds, D., Harris, A., Clarke, P., Harris, B., ve James, S. (2006). Challenging the challenged: Developing an improvement programme for schools facing exceptionally challenging circumstances. School Effectiveness and School Improvement, 17(4), 425-439.
  • Smylie, M. A., Conley, S., ve Marks, H. M. (2002). Exploring new approaches to teacher leadership for school improvement. Yearbook of the National Society for the Study of Education, 101(1), 162-188.
  • Stemler, S. (2001). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 7(17), 137-146.
  • Şahin, İ.(2006).İlköğretim müfredat laboratuvar okullarının okul geliştirme süreci açısından incelenmesi.Yayımlanmamış doktora tezi.Dokuz Eylül Üniversitesi,İzmir.
  • Şahin, İ. (2013).İlköğretim okul müdürlerinin okul geliştirme stratejileri ve uygulamalarına ilişkin görüşleri.Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1),229-250.
  • Teddlie, C., ve Yu, F. (2007). Mixed methods sampling: A typology with examples. Journal of Mixed Methods Research, 1(1), 77-100.
  • Tınkılıç, C. (2006). İlköğretim okullarında yürütülen okul geliştirme çalışmalarının karşılaştırmalı analizi Ankara ve Stuttgart şehirleri örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Turan, S. (2002). Teknolojinin okul yönetiminde etkin kullanımında eğitim yöneticisinin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 30, 271-281.
  • Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(4), 543-559.
  • Yalçın, F. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin yürütmekte oldukları okul geliştirme çalışmalarının incelenmesi Kastamonu ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Okul Yöneticilerinin Okul Gelişim Modeli ile İlgili Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 24, 2640 - 2673, 30.04.2020
https://doi.org/10.26466/opus.667359

Öz

Bu araştırmada, okul yöneticilerinin okul gelişim modeline ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma deseni ile yürütülen araştırmada, durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Gaziantep’teki ilkokullarda görev yapan 21 okul yöneticisinden oluşmaktadır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanan verilerin analizi MAXQDA 2018 nitel veri analizi programı ile yapılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yöneticiler okul gelişiminin planlı ve sistemli bir şekilde okulu geliştirmek ve akademik başarıyı arttırmak için yapıldığını, hedeflerin belirlenmesinde uygulanabilirliğin göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etmişlerdir. Hedefe ulaşabilmek için planlamanın önemli ve gerekli olduğu, planlama sürecinde okulla ilgili tüm paydaşların rol alması gerektiği belirtilmiştir. Okul gelişiminin sağlanması için okulların fiziki yapılarının iyileştirilmesi ve yeterli kaynağın verilmesinin önemli olduğu, değerlendirme aşamasında ise hedeflerin gerçekleşme düzeyinin ve okulun akademik başarısının ölçüt olarak alınması gerektiği vurgulanmıştır. Eğitim-öğretim faaliyetlerinin etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi için tüm paydaşların sürece aktif katılımının sağlanması, olumlu ve güven odaklı bir okul kültürünün oluşturulması önemli görülmektedir. Okullarının gelişiminin sağlanması için, yeterli kaynağın sağlanması, çevresel şartların dikkate alınması ve fiziki şartların uygun hale getirilmesi gerekmektedir. Öğretmenlerin yeterliliklerini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılmasının, onların yenilik ve değişimlerde daha aktif rol alarak okul gelişimini desteklemelerini sağlayacağı düşünülmektedir.

Kaynakça

  • Ada, Ş., Akan, D., Ayık, A., Yıldırım, İ. ve Yalçın, S. (2013). Öğretmenlerin motivasyon etkenleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 151-166.
  • Altındağ, S. (2008). İlköğretim okul müdürlerinin planlı okul gelişimi uygulama düzeylerinin değerlendirilmesi:İstanbul İli örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
  • Altun, T. ve Bebek, G. (2016). Öğretim elemanlarının okul geliştirme ve etkili okul paradigmalarının temel bileşenleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 96-107.
  • Altun, T. ve Cengiz, E. (2012). Upper primary school teachers’ views about professional development opportunities. International Online Journal of Educational Sciences, 4(3), 672-690.
  • Akşit Aşık, N. (2008). Planlama (Ed. Ayden, C. ve Örgev, M. (Yönetim ve Organizasyon). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
  • Anfara Jr, V. A., Patterson, F., Buehler, A., ve Gearity, B. (2006). School improvement planning in East Tennessee middle schools: A content analysis and perceptions study. NASSP Bulletin, 90(4), 277-300.
  • Balcı, A. (2011). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram uygulama ve araştırma (5. basım). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Balkar, B. (2010). Okul gelişim planı ve etkililiğinin sağlanması hakkında öğretmen görüşleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 165-181.
  • Balkar, B. ve Özgan, H. (2010). Küreselleşmenin ilköğretim kademesindeki eğitim sürecine etkilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(19), 1-22.
  • Beycioğlu, K. ve Aslan, M. (2010). Okul gelişiminde temel dinamik olarak değişim ve yenileşme: Okul yöneticileri ve öğretmenlerin rolleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 153-173.
  • Bozbayındır, F. ve Alev, S. (2018). Öğretmenlerin öz yeterlilik, proaktif kişilik ve değişime açıklık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 293-311. DOI:10.17679/inuefd.346666
  • Ceylan, M. (2009). Okul Yöneticilerinin okul geliştirme danışmanlık hizmetine ilişkin görüşleri:Eskişehir İli örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Christensen, L.B., Johnson, R.B. ve Turner, L.A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz. (A. Aypay. Çev. Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Clarke, S. P. (2000). The principal at the center of the reform. International Journal of Leadership in Education, 3, 57-73.
  • Creswell, J. V. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni.(M. Bütün ve S. B. Demir. Çev. Ed.).Ankara:Siyasal Kitabevi.
  • Creswell, J. W., Hanson, W. E., Clark Plano, V. L., ve Morales, A. (2007). Qualitative research designs: Selection and implementation. The Counseling Psychologist, 35(2), 236-264.
  • Dağ, Ş. (2009).İstanbul ili resmi ilköğretim okullarının okul gelişim ihtiyaçlarının belirlenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Yıldız Teknik Üniversitesi,İstanbul.
  • Dağlı, E. (2009). İlköğretim okullarında okul gelişim yönetim ekibi çalışmalarının yönetici ve öğretmen görüslerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Erdoğan, İ. (2012). Eğitimde değişim yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Gökyer, N. (2011). İlköğretim okullarındaki okul gelişim yönetim ekibi üyelerinin görevlerine ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 345-358.
  • Gülcan, F. (2009). MEB’e bağlı okullarda yürütülen okul geliştirme çalışmalarının uygulanma düzeyi ve karşılaşılan problemler Nevşehir İli örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Gürsül, E. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul gelişimine etki düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Harris, A. (2002). School improvement: What’s in it for schools? London, New York: Routledge.
  • Heck, R.H. ve Hallinger, P.(2010).Testing a longitudinal model of distributed leadership effects on school improvement.The Leadership Quarterly,21,867–885.
  • Hopkins, D. (2004). School improvement for real. Canada: Routledge Falmer.
  • İlhan, İ. H. (2008). Okul gelişim yönetim ekibi modelinin ticaret meslek liselerinde uygulanışının incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Jones, G.R. (1996). School development planning in Jersey primary schools: A continency analysis. School Organisation, 16(3), 281-295.
  • Karaküçük, S. A. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında fiziksel/mekânsal koşullarına incelenmesi: Sivas ili örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 307-320.
  • Mavisu, H. (2010). Bireysel kariyer planlamanın aşamalarından biri olarak hedef belirleme ve kariyer başarısı ilişkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. (S.A. Altun ve A. Ersoy Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Mintrop, H., ve MacLellan, A. M. (2002). School improvement plans in elementary and middle schools on probation. The Elementary School Journal, 102(4), 275-300.
  • Opdenakker, M. C., ve Damme, J.V. (2007). Do school context, student composition and school leadership affect school practice and outcomes in secondary education? British Educational Research Journal, 33(2), 179–206.
  • Özgan, H. ve Kalman, M. (2015). Yönetim süreçleri. (Ed: Çiçek Sağlam, A. Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi). Ankara: Maya Akademi.
  • Parlar, H. (2012). Okul geliştirme literatürünün modeller ve yeni yaklaşımlar açısından incelenmesi: Kuramsal analitik bir yaklaşım. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S.B. Demir Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Penlington, C., Kington, A., ve Day, C. (2008). Leadership in improving schools: a qualitative perspective. School Leadership and Management, 28(1), 65-82.
  • Poyraz, H. ve Dere, H. (2003). Okul öncesi eğitimin ilke ve yöntemleri.Ankara:Anı Yayıncılık.
  • Reynolds, D., Harris, A., Clarke, P., Harris, B., ve James, S. (2006). Challenging the challenged: Developing an improvement programme for schools facing exceptionally challenging circumstances. School Effectiveness and School Improvement, 17(4), 425-439.
  • Smylie, M. A., Conley, S., ve Marks, H. M. (2002). Exploring new approaches to teacher leadership for school improvement. Yearbook of the National Society for the Study of Education, 101(1), 162-188.
  • Stemler, S. (2001). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 7(17), 137-146.
  • Şahin, İ.(2006).İlköğretim müfredat laboratuvar okullarının okul geliştirme süreci açısından incelenmesi.Yayımlanmamış doktora tezi.Dokuz Eylül Üniversitesi,İzmir.
  • Şahin, İ. (2013).İlköğretim okul müdürlerinin okul geliştirme stratejileri ve uygulamalarına ilişkin görüşleri.Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1),229-250.
  • Teddlie, C., ve Yu, F. (2007). Mixed methods sampling: A typology with examples. Journal of Mixed Methods Research, 1(1), 77-100.
  • Tınkılıç, C. (2006). İlköğretim okullarında yürütülen okul geliştirme çalışmalarının karşılaştırmalı analizi Ankara ve Stuttgart şehirleri örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Turan, S. (2002). Teknolojinin okul yönetiminde etkin kullanımında eğitim yöneticisinin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 30, 271-281.
  • Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(4), 543-559.
  • Yalçın, F. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin yürütmekte oldukları okul geliştirme çalışmalarının incelenmesi Kastamonu ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Toplam 48 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Fatih Bozbayındır

Sedat Alev 0000-0003-4506-4756

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2020
Kabul Tarihi 18 Mart 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 15 Sayı: 24

Kaynak Göster

APA Bozbayındır, F., & Alev, S. (2020). Okul Yöneticilerinin Okul Gelişim Modeli ile İlgili Görüşleri. OPUS International Journal of Society Researches, 15(24), 2640-2673. https://doi.org/10.26466/opus.667359