A Glance to Problems of Women Representativeness in Turkey in the Context of Women Ministers

Yıl 2015, Sayı: 31, 46 - 64, 01.12.2015

Abdullah Aydın Ömer Fuad Kahraman

Öz

With the industrial revolution, the woman was drawn to working life and because of that became more visible in society. The events that took place in this process accelerated the women’s movements. Defenders of women’s rights, advocating equality between men and women and interpreting it in different ways, have accelerated the change that the western world has experienced and have allowed women to gain new rights step by step.In our country, especially with the process beginning with the Tanzimat period, women have begun to enter areas where absolute male sovereignty exists. Especially with the declaration of the Republic, it is possible to see that the classical place of women in Turkish society changed day by day. In this context, the terms in our case, with a series of regulations made between 1930 and 1934, in politics, where most felt the male dominance, fully female suffrage to women. On the other hand the first female ministers came out in the 33 rd government in 1971. Since that date, 32 more governments have been established but only 21 different names have been assigned to these governments.In this context, this study, which aims to investigate the problem of women’s political representation in the context of women ministers, was utilized in domestic and foreign literature while the theoretical framework was being developed and the ratios related to women’s political representation were examined in the ministers working in government. In this framework, an exhaustive examination of women ministers in government has been undertaken to create political profiles of these ministers. As a result of the research, it has been tried to examine the female representation, which is a necessity for providing an ideal democracy, through the political profiles of women ministers in Turkey. In addition, answering the question of whether women ministers in Turkey are entitled to a true representation or whether they have obtained ministry in the context of quota / quota applications recognized by women, or externally as patronage-client relations

Anahtar Kelimeler

Women’s Representation, Governments, Quota Practices, Women Ministers, Patronage

Türkiye’de Kadın Temsili Sorunsalına Kadın Bakanlar Bağlamında Bir Bakış

Öz

Sanayi toplumu ile birlikte iş hayatına dâhil edilen kadın, toplum içinde varlığını daha görünür alanlara taşınmıştır. Bu süreçle birlikte yaşanan olaylar kadın hareketlerine hız kazandırmıştır. Kadın ve erkek arasında eşitliği savunan ve bunu farklı şekillerde yorumlayan kadın hakları savunucuları Batı dünyasının yaşamış olduğu değişimi hızlandırmış ve kadınlara gün be gün yeni haklar verilmesini sağlamıştır.Türkiye’de ise özellikle Tanzimat dönemi ile başlayan süreç ile kadınlar mutlak erkek egemenliğinin olduğu alanlara girmeye başlamışlardır. Özellikle Cumhuriyet’in ilânı ile birlikte kadınların Türk toplumunda geleneksel olarak belirlenmiş konumunun değiştiğini görmek mümkündür. Bu noktada, konumuz açısından bakıldığında erkek egemenliğinin en çok hissedildiği yer olan siyaset alanında, 1930-1934 yılları arası yapılan bir dizi düzenlemeler ile kadınlara tam olarak seçilme hakkı verilmiştir. Diğer yandan ise ilk kadın bakan 1971 yılında 33. hükümet döneminde yılında görev almıştır. O tarihten itibaren 32 hükümet daha kurulmuş ancak bu hükümetlerde 21 farklı isim görev almıştır.Bu bağlamda, kadının siyasal temsili sorunsalını kadın bakanlar özelinde araştırmayı amaçlayan bu çalışmanın teorik çerçevesi oluşturulurken, yerli ve yabancı literatürden yararlanılmış ve kadının siyasal temsiline ilişkin oranlar hükümetlerde görev yapan bakanlar özelinde incelenmiştir. Bu çerçevede hükümetlerde görev almış kadın bakanlar ile ilgili kapsamlı bir inceleme yapılarak, bu bakanların birer siyasi profilleri çıkartılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak, araştırmada ideal bir demokrasinin sağlanması için bir gereklilik olan kadın temsili, Türkiye’de kadın bakanların siyasal profilleri esas alınarak inceleme yapılmıştır. Ayrıca Türkiye’de kadın bakanların gerçek bir temsil kaygısı olarak mı yoksa kadınlara tanınan kontenjan / kota uygulamaları çerçevesinde mi, ya da haricen patronaj-kliental ilişkiler sonucunda mı bakanlık elde ettikleri sorularına cevap aranmıştır

Anahtar Kelimeler

Kadın Temsili, Hükümetler, Kota Uygulamaları, Kadın Bakanlar, Patronaj

Kaynakça

• Arat, Yeşim. (1989) Patriarchal Paradox: Women Politicians in Turkey, Fairleigh Dickinson University Press, N.J.
• Aktaş, Murat (2015) Türkiye’de Siyasette Kadın Temsili, Küreselleşen Dünyada Kadın ve Siyaset içinde (ed. Z. Banu Dalaman), İstanbul Aydın Üniversitesi Türkiye Araştırmaları ve Uygulamaları Merkezi, İstanbul.
• Demirkürek, İlkay (2011), 1980 Sonrası Değişimin Işığında Kadın Liderlik Olgusu: Tansu Çiller Örneği, T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Erdoğan, Nevzat (2015), Muş’un İlk Kadın Milletvekili, Nermin Neftçi (1924- 2003) Anemon Muş Alparslan Üniversitesi̇ Sosyal Bilimler Dergisi ISSN: 2147-7655 Cilt:3 Sayı:1 .
• Gençkaya, Ömer Faruk (2011). “Kadın Milletvekillerinin Yasama ve Denetim Faaliyetleri ve Rolleri”, Yasama Dergisi, sayı 18, s. 5-34.
• Gökçimen, Semra (2008). “Ülkemizde Kadınların Siyasal Hayata Katılım Mücadelesi”, Yasama Dergisi, sayı 10, s. 5-59.
• Sitembölükbaşı, Şaban (2007) “Kadınların Siyasal Hayata Etkin Katılımının Bir Aracı Olarak Seçimlerde Kota Uygulamaları” SDÜ İİBF Dergisi, cilt 12 sayı 1, s. 13-36.
• http://www.hurriyet.com.tr/aditayyibe-39075682 Erişim Tarihi: 21.02.2017.
• http://www.haberturk.com/gundem/haber/1157962-gulseren-bostancinin-uc-kizindan-ikisi-bakan-oldu, Erişim Tarihi: 21.02.2017.
• www.ankara.edu.tr/kurumsal/tanitim/rektorlerimiz/, Erişim Tarihi: 18.02.2017.
• http://www.basbakanlik.gov.tr/forms/_global/_government/pg_CabinetHistory. aspx Erişim Tarihi: 18.02.2017.
• https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tbmm_internet.anasayfa Erişim Tarihi: 18.02.2017.
• http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/ Erişim Tarihi: 18.02.2017.