THE EFFECT of DRUG ADDICTION PREVENTION PROGRAM on SELF-EFFICACY of ADOLESCENTS

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 105 - 111, 29.08.2023

Serpil Yılmaz Mualla Yılmaz Asena Sorver Şeydanur Şahin Karagöz Veysel Abalı

Öz

Abstract
Introduction: Adolescents are in the highest risk group in terms of substance addiction.
Aim: This study was conducted to evaluate whether the substance addiction prevention program applied to adolescents has an effect on increasing the self-efficacy of adolescents in preventing substance addiction.
Method: The research is a quasi-experimental study without a pre-test post-test control group. The sample group consisted of students from a Vocational and Technical Anatolian High School in the south of Turkey between 25.11.2019-27.12.2019 (n=153). Questionnaire Form and Substance Addiction Protection Self-Efficacy Scale for Adolescents were used to collect the data. Two-session training sessions were organized for two student groups, one with 96 and the other with 100 participants. Shapiro-Wilk test, number, percentage, mean and Wilcoxon test were used in the analysis of the data.
Results: Age range of adolescents was 14-18, mean age was 15.61±0.90, and 66.7% of them were girls. Adolescents' mean abstinence from drugs/stimulants ranged from 4.52±0.81 to 4.66±0.65; The mean scores of abstinence from drugs/stimulants under pressure ranged from 4.58±0.87 to 4.70±0.73; the mean score of seeking help for drugs/stimulants decreased from 4.17±1.10 to 4.34±0.96; The mean score of supporting a friend about drugs/stimulants ranged from 4.21±1.01 to 4.46±0.86, and the total mean score of the scale was 101.89±18.12 from 105.45±14.87' and a statistically significant increase was found.
Conclusion: It was found that the education given to adolescents within the scope of the substance addiction prevention program increased their self-efficacy regarding substance addiction prevention. In larger sample groups, it is recommended to provide trainings to protect adolescents from substance addiction, and to use drama and computer-assisted teaching methods in training.

Anahtar Kelimeler

Adolescent, Substance addiction, Nursing, Self-efficacy

MADDE BAĞIMLILIĞI ÖNLEME PROGRAMININ ERGENLERİN ÖZ YETERLİK ALGISINA ETKİSİ

Öz

Giriş: Ergenler madde bağımlılığı yönünden en riskli grupta yer almaktadır.
Amaç: Bu çalışma ergenlere uygulanan madde bağımlılığı önleme programının ergenlerin madde bağımlılığından korunmada öz-yeterliğinin yükselmesinde etkisi olup olmadığının değerlendirilmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Araştırma ön test son test kontrol grubu olmayan yarı deneysel bir çalışmadır. Örneklem grubunu 25.11.2019-27.12.2019 tarihleri arasında Türkiye’nin güneyinde bir Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri oluşturdu (n=153). Verilerin toplanmasında Anket Formu ve Ergenler İçin Madde Bağımlılığından Korunma Öz-Yeterlik Ölçeği kullanıldı. Biri 96 diğeri 100 katılımcıdan oluşan iki öğrenci grubuna ikişer oturumdan oluşan eğitimler düzenlendi. Verilerin analizinde Shapiro-Wilk testi, sayı, yüzde, ortalama ve Wilcoxon testi kullanıldı.
Bulgular: Yaş aralığı 14-18, yaş ortalaması 15.61±0.90 olan ergenlerin %66.7’si kızdır. Ergenlerin uyuşturucu/uyarıcı maddelerden uzak durma puan ortalamaları 4.52±0.81’den 4.66±0.65’e; baskı altında iken uyuşturucu/uyarıcı maddelerden uzak durma puan ortalamaları 4.58±0.87’den 4.70±0.73’e; uyuşturucu/uyarıcı maddeler konusunda yardım arama puan ortalamaları 4.17±1.10’dan 4,34±0.96’ya; uyuşturucu/uyarıcı maddeler konusunda arkadaşına destek olma puan ortalamaları 4.21±1.01’den 4.46±0.86’ya ve ölçek toplam puan ortalaması 101.89±18.12’den 105.45±14.87’ye yükselmiş ve istatistiksel olarak anlamlı bir artış bulundu.
Sonuç: Ergenlere madde bağımlılığından koruma programı kapsamında verilen eğitimin madde bağımlılığından korunmaya ilişkin öz-yeterliklerini yükselttiği bulundu. Daha büyük örneklem gruplarında ergenleri madde bağımlılığından korunmaya yönelik eğitimlerin verilmesi, eğitimlerde drama ve bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinin kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Adölesan, madde bağımlılığı, hemşirelik, öz-yeterlik

Kaynakça

• 1. Yiğit R. Çocukluk dönemlerinde büyüme ve gelişme. Adana: Çukurova Nobel Tıp; 2020.
• 2. Çavuşoğlu H. Çocuk sağlığı hemşireliği. Ankara: Sistem Ofset Yayıncılık; 2019 p.106.
• 3. Şahin Ş, Özçelik ÇÇ. Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi 2016;5(1):42-49.
• 4. Avcı D, Tarı Selçuk K. Doğan S. Çıraklık eğitimine devam eden ergenlerde madde kullanım sıklığı, öfke düzeyi-öfke ifade tarzı ve bağımlılık şiddeti ilişkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2017; 8(1):1-8. Doi: 10.14744/phd.2017.50479
• 5. Erükçü Akbaş G, Mutlu E. Madde bağımlılığı tedavisi gören kişilerin bağımlılık ve tedavi deneyimleri. Toplum ve Sosyal Hizmet 2016; 27(1):101-122.
• 6. Öztürk YE, Kırlıoğlu M, Kıraç R. Alkol ve madde bağımlılığında risk faktörleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi 2015;18(2):97-118.
• 7. World Drug Report. United Nations publication: Sales No. E.20.XI.6); 2020.
• 8. T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. Türkiye uyuşturucu raporu eğilimler ve gelişmeler. Ankara: EGM Yayın Katalog No: 752; 2022.