Tedarikçi Tercihlerinin Topsis Yöntemi İle Analizi: Bir Hediyelik Eşya Mağazası Üzerine Araştırma

Yıl 2022, Sayı: 13, 95 - 136, 01.07.2022

Mete Sezgin Tuba Bağcı

Öz

Turistlerin, bir destinasyonu ziyaret ettiğini hatırlamak ve yanlarında bir anı götürmek için birçok hediyelik ürünün satıldığı hediyelik eşya mağazalarının, bölgenin pazarlanması, daha fazla talep alması, bölgede istihdam oranının artması gibi olumlu etkileri bulunmaktadır. Bu olumlu etkiler dikkate alındığında, hediyelik eşya mağazalarının, turiste arz edeceği ürünleri temin ederken karar verme sürecini doğru yönetmeleri gerekmektedir, aksi durumda işletmenin alanında rekabet etme ve istihdam sağlama gücünün azalması ayrıca öz kaynaklarında kayıplar meydana gelmesi gibi olumsuz sonuçlar doğacaktır. Bu araştırmada Türkiye’de en çok turist çeken destinasyonlar arasında ikinci sırada bulunan Mevlânâ Müzesi’ne yakın konumda faaliyet göstermesi sayesinde yoğun müşteri ağırlayan bir hediyelik eşya mağazasının tedarikçi tercihi, çok kriterli karar verme yöntemlerinden TOPSIS yöntemiyle değerlendirilmiştir. Analiz sonucuna göre; mağaza için en fazla öneme sahip olan ürün kalitesi, ürün çeşitliliği, indirim gibi kriterler açısından tedarikçiler sıralanmıştır.

Anahtar Kelimeler

TOPSIS, TURİZM, HEDİYELİK EŞYA MAĞAZALARI

Kaynakça

• Akyürek, S. ve Özdemir, Ö. (2019). “Kırsal Turizmde Turistik Ürün Olarak Hediyelik Eşyaların Değerlendirilmesi”. 8. Ulusal Kırsal Turizm Kongresi Tam Metin Kitabı, 193-204, Muğla-Bodrum.
• AKYÜZ, Y., BOZDOĞAN, T. ve HANTEKİN, E. (2011). “TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performansın Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama”. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(1): 73-92.
• BAGHERİ, M., SHOJAEİ, P & KHORAMİ, M. (2018). “A Comparative Survey of the Condition of Tourism Infrastructure in Iranian Provinces Using VIKOR and TOPSIS”. Decision Science Letters, 7(1), 87-102.
• JOSHİ, S., SHARMA, M. & SİNGH, R. K. (2020). “Performance Evaluation of Agro-tourism Clusters Using AHP–TOPSIS”. Journal of Operations and Strategic Planning, 3(1), 7–30. ERDOĞAN, M. VE YAMALTDINOVA, A. (2018). “Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSIS ile Analizi”. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5 (1), 19-36.
• GÜLŞEN, Ç. (2021). “AHS ve TOPSIS Yöntemleri ile Restoranların Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi: Edirne İli Örneği”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi.
• HWANG, C. L. & YOON, K. (1985). “Manufacturing Plant Location Analysis by Multiple Attribute Decision Making: Part I- Single Plant Strategy”. International Journal of Production Research. 23(2). 345-359.
• Keskin, İ. ve Altan, Ş. (2020). Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS). Atan, M. ve Altan, Ş. (Editörler). Örnek Uygulamalarla Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. 1. Baskı. Ankara: Gazi.
• Keskin, İ. ve Altan, Ş. (2020). TOPSIS Yöntemi. Atan, M. ve Altan, Ş. (Editörler). Örnek Uygulamalarla Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. 1. Baskı. Ankara: Gazi.
• MANAP DAVRAS, G. (2020). “Akdeniz Turizm Destinasyonlarının Rekabet Gücü Açısından TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri ile Karşılaştırılması”. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(2), 1439-1456.
• ÖMÜRBEK, N., MAKAS, Y. ve ÖMÜRBEK, V. (2015). “AHP ve TOPSIS Yöntemleri ile Kurumsal Proje Yönetim Yazılımı Seçimi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 59- 83.
• Önder, G. ve Önder E. (2018). Analitik Hiyerarşi Süreci. Yıldırım, B. F. ve Önder, E. (Editörler). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. 3. Baskı. Bursa: Dora.
• Özdemir, M. (2018). TOPSIS. Yıldırım, B. F. ve Önder, E. (Editörler). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. 3. Baskı. Bursa: Dora.
• SAATY, T. L. (1994). “How to Make a Decision: The Analytic Hierarchy Process”. Interfaces, 24(6), 19- 43.
• SWANSON, K. K. & HORRİDGE, P. E. (2006). “Travel Motivations as Souvenir Purchase Indicators”. Tourism Management, 27, 671-683.
• ŞİMŞEK, A., ÇATIR, O. VE ÖMÜRBEK, N. (2015). “TOPSIS ve MOORA Yöntemleri ile Tedarikçi Seçimi: Turizm Sektöründe Bir Uygulama”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(33), 133-161.
• SUPÇİLLER, A. A. VE ÇAPRAZ, O. (2011). “AHP-TOPSIS Yöntemine Dayalı Tedarikçi Seçimi Uygulaması”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 13, 1-22.
• TÜRKMEN YILMAZ, S. VE ÇAĞIL, G. (2012). “İMKB’ye Kote Bilişim Sektörü Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Değerlendirilmesi”. Maliye ve Finans Yazıları, 26 (95). 59-78.
• UZUN, S. (2015). “Gemi İnşa Sürecinde Ana Makine ve Jeneratör Seçimi: AHP, TOPSIS ve PROMETHEE Uygulaması”. Yüksek Lisans Tezi. Gebze: Gebze Teknik Üniversitesi.
• YURDAKUL, M. VE İÇ, Y. T. (2003). “Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü ve Analizine Yönelik TOPSIS Yöntemi Kullanan Bir Örnek Çalışma”. Gazi Üniversitesi. Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-13.
• ZHANG, H., GU, C., GU, L. & ZHANG, Y. (2011). “The Evaluation of Tourism Destination Competitiveness by TOPSIS & Information Entropy – A Case in the Yangtze River Delta of China”, Tourism Management, 32 (2), 443-451, ISSN 0261-5177.
• TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİK) https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turizm-Istatistikleri-III.-Ceyrek:-Temmuz---Eylul,-2021-37445 Erişim Tarihi: 29/10/2021
• URL-1 https://konya.ticaret.gov.tr/data/5fe451e613b8764580939e78/konya%20y%C3%B6resel%20%C3%BCr%C3%BCnler%20kesin%20liste-2020.pdf Erişim Tarihi: 30/03/2022