İSLÂM FELSEFESİNE BİR ADIM OLARAK NEOPLATONİSM (YENİ EFLATUNCULUK): PROCLUS VE FÂRÂBÎ ARASINDA METAFİZİK BİR KARŞILAŞTIRMA

Year 2014, Volume: 5 Issue: 2, 192 - 226, 02.04.2014

Eyüp Şahin Haris Macić

https://doi.org/10.1501/sbeder_0000000077

Abstract

İslâm felsefesi üzerinde en çok tesiri olan akımlardan biri de Yeni Eflatunculuktur. Bu
akımın sembol isimlerinden Plotinus ve Proclus’un, Enneads ve The Elements of Theology
adlı eserleri Fârâbî’nin de içinde yer aldığı bir dönemde Arapça literatürde Usûlûciyâ ve
Hayru’l-Mahz olmak üzere Aristoteles’e ait iki eser olarak bilinmektedir. Bu iki eseri İslâm
felsefesinde önemli kılan şey ‘bir’, ‘akıl’, ‘ruh’ ve ‘sudûr’ gibi muhtevaları açısından
bıraktıkları izlerdi. Bu makalede Proclus ve Fârâbî açısından söz konusu eserler bağlamında
metafizik bir karşılaştırma yapmaya ve böylece Yeni Eflatuncu tesirlere bir katkı sağlamaya
çalışılmıştır.

Keywords

Fârâbî, Proclus, Enneadlar, Sudûr

References

• Adamson, Peter, “Al-Kindî and the Reception of Greek Philosophy”, The Cambridge Companion to Arabic Philosophy içinde, ed: P. Adamson ve R.C. Taylor, 2. baskı, Cambridge University Press, 2005.