3-6 YAŞ ÇOCUKLARININ ANNELERİNİN COVID-19 PANDEMİSİNİN ÇOCUK HAKLARINA ETKİSİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Yıl 2021, Sayı: 60, 198 - 221, 12.11.2021

Esra Sert Pınar Bağçeli Kahraman

https://doi.org/10.21764/maeuefd.878361

Öz

Çocukların gelişiminde anne baba en önemli kişilerdir. Bu çalışmada, 3-6 yaş çocukların annelerinin Covid-19 pandemisinin çocuk haklarına etkisine yönelik görüşlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmaya, Bursa ilinde yaşayan 3-6 yaş çocuğu olan 25 anne katılmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarında anneler pandemiyi daha çok hastalık olarak tanımlamış ve pandemiden korunmak için maske, mesafe, hijyenden yararlandıklarını ifade etmiştir. Pandemi sürecinde okula yönelik etkinliklerde uzaktan eğitim, aktivite kitapları, sanat etkinlikleri ve kitap okuma ile gelişimlerini desteklediklerini dile getirmiştir. Ailecek daha çok geleneksel oyunları tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Anneler çocukların dışarı çıkıp gezme, oyun oynama, karar verme ve fikirlerini söyleme, sağlık, korunma, eğitim, özgürlük, yaşama, sosyalleşme haklarının olduğunu ifade etmiştir. Saat kısıtlamaları nedeniyle dışarıya çıkamadıklarını, okula gidemediklerini ve bundan dolayı eğitim haklarının ihmal edildiğini, sosyalleşme haklarının etkilendiğini belirtmişlerdir. Bazı anneler Mart ayında daha çok etkinlik yaptıklarını, bazıları ise bu dönemde daha çok etkinlik yaptıklarını ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, pandemi, çocuk hakları, anne, eğitim

Kaynakça

• Akyol, T. (2020). Anne babaların çocukların katılım hakkına yönelik görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 11(Ek), 331-346.
• Akyüz, E. (2001). Çocuk hakları sözleşmesinin temel ilkeleri ışığında çocuğun eğitim hakkı. Milli Eğitim Dergisi, 151(1), 445-455.
• Akyüz, E. (2012). Çocuk hukuku ve çocuk haklarının önemi, konusu, kaynakları ve hukuk sistemindeki yeri. Çocuk hukuku çocukların hakları ve korunması.(s.1-18), Ankara: Pegem Akademi.
• Alisinanoğlu, F., Türksoy, E. &Karabulut, R. Pandemi sürecinde çocukluk dönemi korkuları. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6(14), 447-568.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme.Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
• Başal, H. A. (2013). Okul öncesi eğitime genel bakış.Okul öncesi eğitime giriş. (s.1-31), Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Başaran, M., Aksoy, A.B. (2020). Anne babaların korna-virüs (covid-19) salgını sürecinde aile yaşantılarına ilişkin görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 71(13), 668-678.
• Berg, B. L., Lune, H. (2019). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Asım Arı (Çev.) Konya: Eğitim. (Dokuzuncu Baskı).
• COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Rehberi’ne https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/depo/rehberler/COVID-19_Rehberi.pdf sayfasından erişim sağlanmıştır.
• Çaykuş, E.T., Mutlu Çaykuş,T. (2020), Covid-19 pandemi sürecinde çocukların psikolojik dayanıklılığını güçlendirme yolları: ailelere, öğretmenlere ve ruh sağlığı uzmanlarına öneriler.Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi,7(5),95-113.
• Çepni, S. (2018). Araştırmalarda kullanılan yöntemler ve sınıflandırmaları. Araştırma ve proje çalışmalarına giriş.(Sekizinci Baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık Yayın Dağıtım.
• Demir Öztürk, E., Kuru, G. & Demir Yıldız, C. (2020), Covid-19 pandemi günlerinde annelerin ne düşünür çocuklar ne ister? Anne ve çocukların pandemi algısı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 204-2020.
• Dinç, B. (2015). Okulöncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların ebeveynlerinin çocuk hakları eğitimi konusundaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi.3 (1),7-25.
• Duyan Çamurdan A. (2007). Görsel medyanın çocuk sağlığına etkileri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 16(2), 25-30.
• Garbe, A., Ogurlu, U., Logan, N., & Cook, P. (2020). Parents’ experiences with remote education during COVID-19 school closures. American Journal of Qualitative Research, 4(3), 45-65.
• Göl Güven, M., Şeker, V., Erbil, F., Özgünlü, M., Alvan, G. & Uzunkök, B. (2020, Ağustos). Covid-19 pandemisinin aile yaşantısına yansımaları (Covid-19 Aile) rapor-2. Retrieved from https://img1.wsimg.com/blobby/go/7cc36312-26f1-4303-a5b4-0d1598c91028/Covid-19%20Aile%20Rapor%202%20-0001.pdf 0n 10.11.2020.
• Gupta, A., Goplani, M. (2020). Impact of COVID-19 on Educational Institution in India. Purakala Journal U(CARE Listed), 31(21), 661-671.
• Hapsari, S. M., Sugito, S., & Fauziah, P. Y. (2020). Parent’s involvement in early childhood education during the covid-19 pandemic period. Jurnal Pendidikan Progresif, 10(2), 298-311.
• Jiao, W. Y., Wang, L. N., Liu, J., Fang, S. F., Jiao, F. Y., Pettoello-Mantovani, M., & Somekh, E. (2020). Behavioral and emotional disorders in children during the COVID-19 epidemic. The journal of Pediatrics, 221, 264-266.
• Karaman Kepenekçi, Y., Aslan, C. (2011), Okulöncesi döneme seslenen kitaplarda çocuk hakları, Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Araştırma ve İnceleme Dizisi-1, Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Kent Kükürtçü, S. (2011). 5-6 yas çocuklarının ailelerin ve öğretmenlerinin kullandıkları disiplin yöntemlerinin çocuk hakları ile ilişkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kesayak, Y., Karatekin, K. (2020) Ebeveynlerin ailede çocuk haklarını uygulama düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 211-234.
• Kurtdede Fidan, N., Özaydın, A. (2019). Ebeveynlerin çocuk haklarına ilişkin metaforik algıları. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 9(2), 361-378.
• Küçük Biçer, B., İlhan, M.N. (2020). Covid-19’un çocukların sağlığı üzerine etkisi.Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi. Özel Sayı. s. 103-111.
• Lieberman, A. F., Chu, A., Van Horn, P., & Harris, W. W. (2011). Trauma in early childhood: Empirical evidence and clinical implications. Development and psychopathology, 23(2), 397-410.
• Lincoln, Y. S.,Guba, E. G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New Directions for Program Evaluation, 30, 73-84.
• Mart, M., Kesicioğlu, O. S. (2020). Covid-19 pandemi sürecinde ailelerin evde oyun oynamaya ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 15(4), 945-958.
• Miles, M. B.,Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Moreno, J. M., Gortazar, L. (2020). Schools’ readiness for digital learning in the eyes of principals: an analysis from Pisa 2018 and its implications for the COVID19 (Coronavirus) crisis response. Education for Development Blog, The World Bank.
• Orgilés, M., Morales, A., Delvecchio, E., Mazzeschi, C., & Espada, J. P. (2020). Immediate psychological effects of the COVID-19 quarantine in youth from Italy and Spain. Retrieved from https://psyarxiv.com/5bpfz/ on 15.12.2020.
• Özçevik, D., Ocakçı, A. F. (2020). Covid-19 ve ev hapsindeki çocuk: salgının psikolojik etkileri ve hafifletme yolları. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 19(1), 13-17.
• Prime, H., Wade, M.,& Browne, D. T. (2020). Risk and resilience in family well-being during the COVID-19 pandemic. American Psychologist.75 (5), 631-643.
• Szabo, T. G., Richling, S., Embry, D. D., Biglan, A., & Wilson, K. G. (2020). From helpless to hero: Promoting values-based behavior and positive family interaction in the midst of COVID-19. Behavior analysis in practice, 13(3), 568-576.
• Uçuş, Ş., Şahin, A. E. (2012). Çocuk hakları sözleşmesine yönelik öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (1), 25-41.
• Yeşilkayalı, E.,Demirtaş, V. Y. (2013). Ebeveynlerin çocuk haklarına ilişkin tutumları ile ilköğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimleri arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (36), 12-25.
• Yeşilkayalı, E.,Demirtaş, V. Y. (2016). İlköğretim öğrencilerinin ebeveynlerinin çocuk haklarına yönelik tutumları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(13), 119-140.
• Yıldız, A., Akar Vural, R. (2020). Covid-19 pandemisi ve derinleşen eğitim eşitsizlikleri. Türk Tabipler Birliği Covid-19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu, 556-565.
• Wang, B., Li, R., Lu, Z., & Huang, Y. (2020). Does comorbidity increase the risk of patients with COVID-19: evidence from meta-analysis. Aging (Albany NY), 12(7), 6049-6057.
• Washington, F. (2010). 5-6 yaş grubu çocuklarına uygulanan aile katılımlı çocuk hakları eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• World Health Organization [WHO] (2020). 2019 Novel Coronavirus (2019 nCoV): strategic preparedness and response plan. Retrieved from https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/srp-04022020.pdf.